شعر جانا چه شود گر تو در مهر گشایی ایرج میرزا  در مدح امیرنظام   جانا چه شود گر تو درِ مِهر گشایی وز در به در آیی و چو جانم به بر آیی   دانی چه گذشتست و زِ ما حال نپرسی وز هیچ دَردی هیچ دَرِ ما نگشایی   تایی برِ ما ،[…]

شعر سخت است گرچه مرگِ پدر بر پسر همی ایرج میرزا  تسلیت به دوست پدر مرده   سخت است گرچه مرگِ پدر بر پسر همی هان ای پسر مخور غم از این بیشتر همی   در روزگار هر پسری بی پدر شود تنها تو نیستی که شدی بی پدر همی   اسکندرِ کبیر که می[…]

شعر چندی گزیده یار ز من دوری ایرج میرزا  شکایت از دوری یار   چندی گُزیده یار ز من دوری افزوده شور بختِ مرا شوری   چون بیندم به خویش فزون مشتاق از من فزون کند بتِ من دوری   آری مجرّبست که در هر باب مشتاقی است مایۀ مهجوری   ای ماهرو که در[…]

شعر خوش آن که او را در دل بود ولای علی ایرج میرزا  در مدح مولای متّقیان   خوش آن که او را در دل بود وِلایِ علی که هست باعث رحمت به دنیی و عقبی   پناه شاه و گدا ملجاً وَضیع و شریف مَلاذِ پیر و جوان مَهرَبِ فقیر و غنی   مِهین[…]

شعر به حکمِ آن که ز دل ها بود به دل ها راه ایرج میرزا  شکایت از دوری امیر نظام و مدح قائم مقام   به حکمِ آن که ز دل ها بُوَد به دل ها راه دلِ امیر ز سوزِ دلِ من است آگاه   غم ای امیر بدان سان فرا گرفته دلم که[…]

شعر ای سیه‌چشم چه دیدی تو از این دیده گناه ایرج میرزا  سیه‌چشمِ نامهربان   ای سیه‌چشم چه دیدی تو از این دیده گناه که نگاهت چو کنم خیره کنی چشم سیاه   هرکسی با کس در کوچه شود رویاروی همه را چشم فُتَد بر رخ هم خواه نخواه   پیش چشم تو گنهکار همین[…]

شعر گفتم رهینِ مهرِ تو شد این دلِ حزین ایرج میرزا  در مدحِ حضرتِ مولای متقیان   گفتم رهینِ مهرِ تو شد این دلِ حزین گفتا حزین دلی که به مهری بود رهین   گفتم قرینِ رویِ تو باشد همی قمر گفتا سهیل باشد اگر با قمر قرین   گفتم که آفرین به رخِ خوبِ[…]

شعر مردم از حسرت آهوروشان و رمشان ایرج میرزا  در مدحِ امیرنظام   مُردم از حسرتِ آهورَوِشان و رَمِشان می ندانم به چه تدبیر به دام آرمشان   سه ستمگر پسر ایدون به معلِّم خانه هست و صد بنده به هر راهگذر چون جَمِشان   نه به تنها من و یک مملکتی شیفته اند باشدی[…]

شعر مباش ایمن ز کید چرخ ریمن ایرج میرزا    مباش ایمن ز کَیدِ چرخِ ریمن که از کَیدش نشاید بود ایمن   نماید خانۀ امّید تاریک که سازد هر دو چشمِ آز روشن   سؤالِ دادخواهی گر کنی ، کر جوابِ دادخواهی ، باشد الکن   نه او را دوستی باشد محقّق نه او[…]

شعر شکوه بر چرخ برند از دشمن ایرج میرزا  شکوه از چرخ و شکایت از مرگ پدر   شکوه بر چرخ برند از دشمن عجبا چرخ بُوَد دشمن من   اللّه اللّه به که باید نالید زین ستمگر فلکِ اهریمن   همه سر تا پا ، مکر است و فریب همه پا تا سر رنج[…]

شعر امیر کرد مرا امتحان به خطّ و سخن ایرج میرزا  امتحان خطّ و سخن   امیر کرد مرا امتحان به خطّ و سخن به روزِ غُرّۀ شَوّال عیدِ روزه شکن   به پایمردیِ دانش من امتحان دادم چنان که گفت امیرم که مرحبا اَحسَن   ز خطّ و شعر به هر کس غَرامتی برسد[…]

شعر دیدم و گفتم نادیده‌اش انگار کنم ایرج میرزا    دیدم و گفتم نادیده‌اش انگار کنم دل سودا زده نگذاشت که این کار کنم   غیر معقول بود منکرِ محسوس شدن من از این یاوه سُرایی‌ها بسیار کنم   با پسر مشدیی افتاده سر و کار مرا که بنتوانم ازو ترک سر و کار کنم[…]

شعر مجنون چو شنید پند خویشان نظامی – لیلی و مجنون 15   مجنون چو شنید پند خویشان از تلخی پند شد پریشان   زد دست و درید پیرهن را کاین مرده چه می‌کند کفن را   آن کز دو جهان برون زند تخت در پیرهنی کجا کشد رخت   چون وامق از آرزوی عذرا[…]

شعر چونان شدم ضعیف که گر نه سخن کنم ایرج میرزا  در مدح امیر نظام   چونان شدم ضعیف که گر نه سخن کنم در مجلسی ، کسی بنبیند که این منم   ور هم سخن کنم ، بجز از ناله نشنوند ز آن رو که همچو نی شده از لاغری تنم   مو در[…]

شعر چون راه دیار دوست بستند نظامی – لیلی و مجنون 14   چون راه دیار دوست بستند بر جوی بریده پل شکستند   مجنون ز مشقت جدائی کردی همه شب غزل‌سرائی   هردم ز دیار خویش پویان بر نجد شدی سرود گویان   یاری دو سه از پس اوفتاده چون او همه عور و[…]

شعر نه عاقل است که دارد در این سرای رحیل ایرج میرزا  در نعت نبّی خاتم   نه عاقل است که دارد در این سرایِ رحیل قصّیر عمرِ خود اندر امید هایِ طویل   نهد به گردنِ جان رشته‌ای ز طولِ اَمَل که تا قیامت آن رشته را بود تطویل   مَناص جویی از این[…]

شعر زان همه امّیدها که بودم در دل ایرج میرزا  شکوه از مرگ پدر و مدح قائم مقام   زان همه امّیدها که بودم در دل نیست کنون غیرِ ناامیدی حاصل   گفتم هرگز فرامُشم ننماید آن کو هرگز فرامُشش نکند دل   بود گُمانم که چون امیر ز تبریز رفت به بختِ سعید و[…]

شعر ای بر کچلان دهر سرهنگ ایرج میرزا    ای بر کچلان دهر سرهنگ حق حفظ کند سرِ تو از سنگ   ای آکچل، ای ابوالحسن‌خان ای تو وزغ و حسین خرچنگ   من چون تو کچل ندیده‌ام هیچ نه در کَن و سولَقان، نه در کَنگ   ماهِ فلکی نموده تقلید از زِفتِ سرت[…]