او ابتدا شعر سرودن را آغاز کرد و بعد ها به فراگرفتن زبان پرداخت و به مطالعه اشعار شاعران جهان مشغول شد و همین جهان بینی اش را افزایش داد تا حدی که پا را از قید و بند های تکراری شعر های کلاسیک فارسی فراتر گذاشت و به سنت شکنی در شعر دست زد و سبکی تازه در شعر به نام شعر سپید که امروزه به شعر شاملویی هم معروف است بنا نهاد.

شاملو از زمان خود جلوتر بود و دست به بدعت زد. این بدعت گذاری ها معمولا به وسیله کسانی رخ می‌دهد که دایره مطالعات و دانش گسترده تر و افق دید باز تری در حوزه مربوطه دارند. و شاملو این چنین بود.

بعد از مطالعه شعر جهان به شعر فارسی بازگشت و مشغول خواندن و آشنا شدن با شاعرانی چون حافظ و مولوی شد.

با مطالعه اشعار او این را دریافت می‌کنیم که بیش تر علاقه و تمرکز شاعر به موضوع عشق، آزادی و انسان است. شاملو تا توانسته از انسان و از محوریت انسان در جهان صحبت کرده است. از اهمیت بشر و تمایلاتش از چشیدن طعم واقعی زندگی از احترام به علایق و خواست انسان صحبت به میان آورده است.

به دلیل مطالعاتی که از آثار شاعران و نویسندگان فرانسه داشته است و همینطور رابطه دوستانه اش که با ژان پل سارتر، اینطور بنظر می‌رسد که رگه هایی از باور اگزیستانسیالیسم در اشعار او دیده می‌شود. او می‌گوید:« انسان دشواری وظیفه است» و همین امر نشان می‌دهد به باور شاملو انسان یک موجود مسئول در قبال خویش و جهان پیرامون خود است. بر خلاف سهراب سپهری ایدئولوژی شاملو هرگز تسلیم در برابر جهان نبوده بر عکس زبان به اعتراض گشوده و در ذهن مخاطب سوال هایی فلسفی ایجاد می‌کند.

شعر امروز ما شعری آگاه و بلند است، شعری دلپذیر و تپنده که دیری است تا از مرزهای تأثیرپذیری گزشته و به دوره اثربخشی پا نهاده است. اما از حق نباید گذشت که این شعر، پس از آن همه تکرار های بی حاصل، بیداری و آگاهی خود را به مقدار زیاد مدیون شاعران بزرگ دیگر کشور ها و زبان هاست.

شاعرانی چون الوار، لورکا، دسنوس ئ نرودا، حکمت و هیوز و سنگور و میشو که ما را با ظرفیت های گوناگون زبان و سطوح گوناگون این منشور آشنا کردند و از حصار تنگ قصیده و غزل و رباعی پروازمان دادند.

حقیقت این است که اگر چه ضربه اول را نیمای بزرگ فرود آورد و بیداری نخستین را او سبب شد، این ضربه در آن روزگار تنها گیج کننده بود: با فریاد نیما از خوابی مرگ نمون بیدار شدیم با احساس شدید گرسنگی، اما در گنجه های گذشته خانه خود چیزی نمیافتیم زیرا هنوز نگاهمان از خواب چند صد ساله سنگین بود.

مجموعه اشعار: آهن ها و احساس- قطعنامه- هوای تازه- باغ آینه- لحظه ها و همیشه- آیدا در آینه- آیدا: درخت و خنجر و خاطره!- ققنوس در باران- مرثیه های خاک- شکفتن در مه- ابراهیم در آتش- دشنه در دیس- ترانه های کوچک غربت- مدایح بی صله- در آستانه- حدیث بی قراری ماهان.

ترجمه ها: ترجمه یک تا چندین شعر از شاعران بزرگی چون: لنگستون هیوز، گابریل ماریانو، اویدیو مارتینس، اکتاویوپاز، ویلیام فاکنر، گارسیا لورکا، ارنبورگ، بوریس پاسترناک، یقیشه چارنتس، ناظم حکمت، یانیس ریتسوس، یاکووس کامپانل لیس، زولتان زه لک، آلن لانس، ژاک پره‌ور، ژان کوکتو، ژاک شاردن، پیر رودری، پل الوار، شارل کرو، ویلیام باترییتس، برتولت برشت، یوری کاستلان، اریک فرید، کلارا خانس،گابریل گارسیا مارکز، مارگوت بیکل، تاهاراهاکوشو، کی تو، تاری هارا و…

ترجمه یک یا چندین داستان از نویسندگانی بزرگ چون: ادگار آلن پو، کافکا، آنتون چخوف، ارسکین کالدول، مارک تواین، عزیز نسین و…

ترجمه نمایشنامه: مفتخورها ( گرگه دی چی کی)- درخت سیزدهم( آندره ژید)- سی‌زف و مرگ ( روبل مرل)- نصف شب است دیگر دکتر شوایتزر! (ژیلبرن سسبرن)- عروسی خون و یرما و خانه برناردا آلبا (لورکا)

فیلمنامه ها: «بن‌بست»، «فرار از حقیقت»، «میراث شوم» و «میراث».

ازدواج اول: شاملو سال 1326 با اشرف الملوک اسلامیه ازدواج کرد که ثمره این زندگی سه پسر بنام سیاوش، سامان و سیروس و یک دختر بنام ساقی می شود.

ازدواج دوم: در 1336با طوسی حائری ازدواج می‌کند.

ازدواج سوم: با آیدا سرکیسیان در فروردین ۱۳۴۳ ازدواج می‌کنند و شش ماه در ده شیرگاه (مازندران) اقامت می‌گزینند و از آن پس شاملو تا آخر عمر در کنار او زندگی می‌کند.

شاملو در مصاحبه ای درباره آیدا می‌گوید: «هرچه می‌نویسم برای اوست، به‌خاطر اوست و به خواست او… من با آیدا، آن انسانی را که هرگز در زندگی خود پیدا نکرده‌بودم، پیدا کردم»

تاثیر حضور آیدا در زنگی شاملو غیرقابل انکار است. عشق جایگاه والایی در زنگی شاملو داشت و این موهبت بزرگ را در رابطه اش با آیدا پیدا و با او تجربه کرده بود. انگار او را کامل می‌کرد و بعد از سال ها توقف در خلق آثارش دوباره شروع به نوشتن کرد. شاید بتوان گفت شاملو در کنار آیدا شاملوی بزرگی شد که ما امروز می‌شناسیم.

ریتا آتانث «آیدا» سرکیسیان ۲۳ آبان ۱۳۱۸ در کرمانشاه زاده شده است. او یک فرهنگ‌نویس ارمنی‌تبار اهل ایران است. آخرین همسر احمد شاملو و همچنین همکار او در گردآوری و نگارش کتاب کوچه و سرپرست این مجموعه بعد از احمد شاملو است. آیدا چهل سال در کتار شاملو زندگی کرد.

کتاب های چاپ شده از آیدا سرکیسیان:

بامداد همیشه، تهران، انتشارات نگاه، ۱۳۸۱ (گردآوری و تنظیم).
مجموعهٔ کتاب کوچه، تهران، مازیار، ۱۳۵۷–۱۳۸۰ (همکاری با احمد شاملو در زمان حیات وی و سرپرستی مجموعه پس از مرگ شاملو)

شاملو در سال 1325 با نیما یوشیج  آشنا شد. او تصویری از پدر شعر نوی فارسی را روزنامه پولاد دید و همان بهانه ای شد تا بخوهد نیما را ببیند.

شاملو می‌گوید: «نشانی اش را پیدا کردم رفتم درِ خانه اش را زدم. دیدم مردی با همان قیافه که رسام ارژنگی کشیده بود آمد دمِ در. به او گفتم استاد، اسم من فلان است، شما را دوست دارم و آمده‌ام به شاگردی‌تان. فهمید کلک نمی‌زنم. در من صمیمیتی یافته بود که آن را کاملاً درک می‌کرد. دیگر غالباً من مزاحم این مرد بودم و بدون این‌که فکر کنم دارم وقتش را تلف می‌کنم، تقریباً هر روز پیش نیما بودم.»

شاملو که همراه به دنبال افق های تازه بود از ابتکار و بدعت نیما در شعر استقبال کرد و بعد ها شعر هایی را در قالب نیمایی سرود اما در این مسیر نماد و بعد از آشنایی به فریدون رهنما مسیر شعری او تغییر کرد و به آنجا رسید که خود سبکی تازه را که مختص به خود شاملو است را در ادبیات ایران ایجاد کند.

در این بخش امضای احمد شاملو را می‌بینیم که بسیار مشهور بود و به آن لقبِ غول زیبا را داده بودند.

بخشی از نقد های دکتر براهنی به شاملو:

شاملو شعری را که در قالب بی وزن گفته «شعر سپید» نامیده است. و این اشتباه محض است. گرچه شعر شاملو از نظر قالب ظاهری، معلق بین نظم و نثر است، ولی روح و منطق نثر، آنچنان بر زبانش قالب می‌شود که به هیچ عنوان نمی‌توان برخی از نوشته های اخیرش را شعر خواند. زبان احمد شاملو، در همان چهارچوب شعر آزاد و یا نثر آهنگین، گاهی محتوای پر استعاره شعر را ترک می‌کند و به سوی منطق سست و بی تصویر نثر می‌گراید.

ولی فرم شعرش هنوز همان رنگ های فریبنده را دارد. در این قبیل موارد، محتوا گاهی صورت فرار از حقیقت و توسل به رمانتیسم منحط را دارد و زمانی به صورت شعارهای سرمقاله ای در می‌آید که از نظر شعری کوچک ترین ارزشی برای آن ها نمی‌توان قایل شد. زبان این قطعات آنچنان صریح، مستقیم و غیر استعاری است که هیچ چیز نشان داده نمی‌شود و تخیل به قدری ضعیف و سست است که کوچک ترین ایهام، ابهام، رمز و عمق در شعر دیده نمی‌شود.

سفر به آمریکا: انجمن قلم آمریکا و دانشگاه پرینستون از او برای شرکت در گردهمایی ادبیات امروز خاورمیانه و سخنرانی و شعرخوانی. سال 1355. شاملو در سفرش به آمریکا سخنرانی و شعرخوانی در دانشگاه‌های نیویورک و پرینستون پرداخت. او با شاعران و نویسندگان مشهور جهان همچون یاشار کمال، آدونیس، البیاتی و کوزمینسکی در این سفر دیدار کرد.

بیوگرافی احمد شاملو

سفر به ایتالیا: در اعتراض به سیاست‌های حکومت پهلوی کشور را به مقصد ایتالیا، (رم) ترک کرد.

سفر مجدد به آمریکا: از ایتالیا به آمریکا می‌رود و در دانشگاه‌های هاروارد، و ام آی تی و دانشگاه برکلی به سخنرانی می‌پردازد.

سفر به لندن: برای فعالیت های سیاسی علیه رژیم شاه به بریتانیا می‌رود. در لندن 14 شماره نخست هفته‌نامه ایرانشهر را سردبیری می‌کند اما در پس از مشکلات عقیدتی که با مدیران آن هفته نامه در ارتباط با جهت گیری های دوگانه آن ها در برابر ایران از آنجا استعفاء می‌دهد. در سال 1357.

سفر به آلمان: در سال 1367 به آلمان غربی سفر می‌کند تا به عنوان میهمان مدعو دومین کنگره بین‌المللی ادبیات با عنوان جهان سوم جهانِ ما در ارلانگن آلمان و شهرهای مجاور شرکت کند.

بعد از آن در سال 1369 سفرهایی به اتریش، سوئد و مجدد به آمریکا داشت و سال 1370 به ایران باز گشت.

شاملو سال های آخر عمر خود را با مرض قند دست و پنجه نرم می‌کرد دچار انزوایی شده بود که علاوه بر بیماری شرایط جامعه نیز به او تحمیل کرده بود. اکثر آثارش توقیف شده بود و اجازه هیچ گونه فعالیت ادبی و هنری به او داده شده بود و این بزرگ ترین رنجی است که یک هنرمند می‌تواند آن را تجربه کند. او تمایلی به مهاجرت هم نداشت و در این باره می‌گفت: «راستش بار غربت سنگین‌ تر از توان و تحمل من است… چراغم در این خانه می‌ سوزد، آبم در این کوزه ایاز می‌ خورد و نانم در این سفره‌ است.»

احمد شاملو سر انجام دوم مرداد سال 1379 از دنیا رفت. مزار او در امامزاده طاهر کرج قرار داد.