دانلود دکلمه صوتی شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست حافظ _ غزل 47 + پخش آنلاین، متن کامل، معنی و تفسیر: دری دگر زدن اندیشهٔ تَبَه دانست زمانه افسر رندی نداد جز به کسی

شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست _ غزل 47 _ حافظ

به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست

دری دگر زدن اندیشهٔ تَبَه دانست

زمانه افسر رندی نداد جز به کسی

که سرفرازیِ عالم در این کُلَه دانست

بر آستانهٔ میخانه هر که یافت رهی

ز فیضِ جامِ می اسرار خانقه دانست

هر آن که رازِ دو عالم ز خطِ ساغر خواند

رموزِ جامِ جم از نقشِ خاکِ ره دانست

ورای طاعتِ دیوانگان ز ما مطلب

که شیخِ مذهبِ ما عاقلی گنه دانست

دلم ز نرگسِ ساقی امان نخواست به جان

چرا که شیوهٔ آن تُرک دل سیه، دانست

ز جورِ کوکبِ طالع سحرگهان چشمم

چنان گریست که ناهید دید و مه دانست

حدیثِ حافظ و ساغر که می‌زند پنهان

چه جایِ محتسب و شَحنه، پادشه دانست

بلندمرتبه شاهی که نُه رواق سِپهر

نمونه‌ای ز خَمِ طاقِ بارگه دانست

از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست صوتی

پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست حافظ است. این قطعه‌ها توسط هادی روحانی ، سهیل قاسمی، فریدون فرح‌اندوز، محسن لیله کوهی و  فاطمه زندی خوانده شده‌اند.

در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.

پیشنهاد ویژه برای مطالعه

دانلود آهنگ بعد ما شروین حاجی پور – من جاده رو برات

نامه های نیما یوشیج

تحلیل مقایسه ای نگرش شاملو و نیما در وزن شعر

شعر سرود رستاخیز هوشنگ ابتهاج

معنی به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست

به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست دری دگر زدن اندیشهٔ تَبَه دانست.هر راهرویی که در کوچه و محله میکده راه بلد بود، کوبیدنی دری بجز در میکده را فکر باطل و به‌کار نیامدنی می‌داند.

معنی زمانه افسر رندی نداد جز به کسی

زمانه افسر رندی نداد جز به کسی که سرفرازیِ عالم در این کُلَه دانست.زمانه تاج رندی و سلطنت رند را به هر کس نداده است بلکه به کسی داده که دولت و رفعت عالم را در این کلاه دانسته . حاصل کلام : زمانه به کسی که رندی را پادشاهی می دانست تاج رندی را داده است ، نه به هر کس . [ افسر = تاج / سرافرازی = فرازیدن / سرفراز = عالی جناب و سربلند ]

معنی بر آستانهٔ میخانه هر که یافت رهی

بر آستانهٔ میخانه هر که یافت رهی ز فیضِ جامِ می اسرار خانقه دانست.

آستانۀ میخانه: درگاه و پیشگاه میخانه

فیض: [ ف َ ] بسیار شدن آب چندانکه روان گردد. لبالب رفتن رود. پر شدن ظرف . آشکار کردن راز را. پر شدن سینه از راز که کتمان نتوان کرد. فاش گردیدن خبر. بسیار شدن چیزی . روان شدن هر چیزی . بخشش . عطا. عطیه . لطف

معنی بیت: چون که میگساری و مستی باعث فاش شدن اخبار و اسرار می شود، کسی که پایش به میخانه باز شود از برکت جام شراب به اسرار پی می برد.

معنی هر آن که رازِ دو عالم ز خطِ ساغر خواند

هر آن که رازِ دو عالم ز خطِ ساغر خواند رموزِ جامِ جم از نقشِ خاکِ ره دانست.

آن کس که اسرار دو عالم را از خطوط ساغر دریابد به درجه ای از کمال می رسد که می تواند از نقش های خاک راه اسرار جام جم را بخواند.

دو عالم: دنیا و آخرت، غیب و شهادت

خط ساغر: خط های جام جمشید، گفته اند جام جمشید هفت خط موازی داشت و در مجلس بزم به هر یک از حاضران به اندازه ظرفیت او تا خط معینی شراب می دادند. نام این هفت خط از بالا به پایین چنین است: ۱.خط جور ۲.بغداد ۳.بصره ۴.ازرق یا سیاه یا شب ۵.اشک یا رشک ۶.کاسه گر ۷. فرودینه

معنی ورای طاعتِ دیوانگان ز ما مطلب

ورای طاعتِ دیوانگان ز ما مطلب که شیخِ مذهبِ ما عاقلی گنه دانست. بجز پیروی شیوه دیوانگان از ما مخواه زیرا که پیر طریقت ما، عاقلی و دانایی را گناه می داند.

معنی دلم ز نرگسِ ساقی امان نخواست به جان

دلم ز نرگسِ ساقی امان نخواست به جان چرا که شیوهٔ آن تُرک دل سیه، دانست.دل من از نرگس چشم ساقی برای پاس جان خود ایمنی نخواست، چون رسم و آیین آن چشمان سیاه زیبا را که بر عاشق خود رحمی نمی‌آورد، بازشناخته است.
ترک دل سیه: زیبای بی‌رحم، به استعاره مراد چشم یار. حافظ چشم یار را بارها به زیبایی سیاه‌دل تشبیه می‌کند. در بیت پنجم از غزل شماره ۱۲۷ حافظ گوید:

دیده‌ام آن چشم دل سیه که تو داری
جانب هیچ آشنا نگاه ندارد

معنی ز جورِ کوکبِ طالع سحرگهان چشمم

ز جورِ کوکبِ طالع سحرگهان چشمم چنان گریست که ناهید دید و مه دانست.چشمم هنگام سحر از جورِ ستارۀ اقبالم چنان گریست که حتی گریستن مرا ستارۀ زهره دید و ماه هم از آن باخبر گشت . یعنی گریه من از عناصر تجاوز کرده به افلاک و نجوم رسیده است . خواجه در این بیت از نحوست طالع شکوه دارد . [ سحر گهان = هنگام سحر / ناهید = نام یکی از سیارات سبعه است که به عربی آن را زهره گویند و از پایین به بالا ، ستارۀ فلک سوم است . منظور از پایین به بالا ترتیب قرار گرفتن افلاک است . ]

معنی حدیثِ حافظ و ساغر که می‌زند پنهان

حدیثِ حافظ و ساغر که می‌زند پنهان چه جایِ محتسب و شَحنه، پادشه دانست.

حدیث: داستان، روایت

ساغَر: جام شراب

محتسب: [ م ُ ت َ س ِ ] صفت فاعلی از احتساب . شمارکننده . شمارنده . نهی کننده از چیزهایی که در شرع ممنوع باشد مأمور حکومتی شهر که کار او بررسی مقادیر و اندازه ها و نظارت در اجرای احکام دین و بازدارنده از منهیات و اعمال نامشروع و آزمایش صحت و پاکی مأکولات و زرع بود

شحنه: [ ش ِ ن َ / ن ِ ] مردی که او را پادشاه برای ضبط کارها و سیاست مردم در شهر نصب کند. بعرف آن را کوتوال و حاکم گویند و این لفظ به فتح غلط است . نگهبان شهر

نُه رَواقِ سِپِهْر: نه فلک، نه آسمان كه ستاره شناسی قدما شامل فلك الافلاك يا عرش، فلك البروج، زحل، مشتري، مريخ، خورشيد، زهره، عطارد، ماه بوده است.

خَمِ طاقِ بارْگَه: سقف نیم دایره یا انحنادار کاخ سلطنتی

معنی بیت: داستان باده گساری و شرابخواری پنهانی حافظ نه تنها به داروغه و نگهبانان شهر که به گوش پادشاهی که نه سقف آسمان تنها نشانه ای از سقف نیم دایره کاخ سلطنتی اش است هم رسیده است. مراد آنکه از باده گساری پنهانی حافظ همه خبردار شده اند.

معنی بلندمرتبه شاهی که نُه رواق سِپهر

بلندمرتبه شاهی که نُه رواق سِپهر نمونه‌ای ز خَمِ طاقِ بارگه دانست.پادشاه والامقامی که نه فلک نمونه ای از انحنای طاق خمیده قوسی شکل بارگاه اوست.

نه رواق سپهر: منجمان قدیم زمین را مرکز عالم می دانستند و به نه فلک قایل بودند و این نه فلک از پایین به بالا عبارتند از: ماه یا قمر، تیر یا عطارد، زهره یا ناهید، خورشید یا آفتاب، مریخ یا بهرام، مشتری یا برجیس، زحل یا کیوان، فلک البروج یا فلک ستارگان ثابت، فلک الافلاک یا فلک اطلس.

دیدگاه کاربران درباره شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست

شهریار می گوید:در بیت ششم نرکس استعاره از چشم است. همچنین ترک دل سیه استعاره ای دیگر از نرگس و چشم است و حافظ سیاهی وسط گل نرگس را با سیاهی چشمان ساقی که در اینجا نقش معشوق نیز بازی می کند، به زیبایی شباهت داده است.
جام می در بیت سوم همان جام جهان بین منسوب به جمشید یا کیخسرو است که در بیت بعدی با عنوان جام جم آمده است و نهانیها را در آن می دیده اند. با تفسیر عرفانی غزل جام می و جام جم را میتوان قرآن دانست.
در بیت هشت با تغییر خوانش، میتوان به دو شکل معنایی معترف بود. 1- داستان همراهی حافظ با ساغر می را چه کسی پنهانی میگوید؟ نیازی به این ملاحظه نیست. چون نه تنها پاسبان و داروغه شهر از آن خبر دارند؛ بلکه پادشاه نیز از گناه حافظ آگاه است. 2- داستان حافظ که پنهانی و دزدانه می میخورد را داروغه و پاسبان شهر و حتی پادشاه نیز میداند.

میرذبیح الله تاتار می گوید:سلام
خط ساغر:
جام پیمانه شراب خوری ،در میخانه های قدیم ظروفی متحدالشکل وگرد بوده که در طرف داخل باخطوط مستوی افقی تقسیم بندی میشده و وظیفه ساقی میخانه که شخصی مجرب ومشتری شناس بوده است این بوده که بسته به ظرفیت اشخاص در پیمانه آنها شراب می ریخته وصرف شراب بسته به میل واراده مشتری لیکن میزان آنه بسته به تشخیص ساقی بوده است وکسی که باصرف چهار پیمانه پرولبریز یعنی تاخط هفتم از حال تعدل خارج نمیشده وبدمستی نمی کرده است به هفت خط مشهور میشده است . وظیفه دیگرساقی این بوده که باملاحظه ظواهر حال مشتری فاصله بین دو پیمانه را تنظیمکند تاشارب خمر از حداعتدال وشادابی خارج نشده وبه بدمستی نیفتد واینکه در اشعار قدما ملاحظه میشود که از ساقی تمنای باده وتجدید جام می کنند به سبب همین رعایت ساقی در تنظیم باده گساری مشتریان بوده است .

معنی شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست چیست؟

هر راهرویی که در کوچه و محله میکده راه بلد بود

شعر به کوی میکده هر سالِکی که ره دانست اثر کیست؟

اثر حافظ عزیز است.

• About
• Latest Posts

یاسمن

وقتی کلمات ناتوانند ، بگذار تو را با سکوت بگویم. _ نزار قبانی.

Latest posts by یاسمن (see all)

• شعر چو باد، عزم سر کوی یار خواهم کرد _ 135 - آگوست 25, 2023
• بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد _ 134 - آگوست 24, 2023
• صوفی نهاد دام و سر حقّه، باز کرد _133 - جولای 12, 2023