دانلود دکلمه صوتی شعر شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد حافظ _ غزل 100+ پخش آنلاین، متن کامل، معنی و تفسیر: زدیم بر صفِ رندان و هر چه بادا باد گره ز دل بگشا وز سپهر یاد مکن.

شعر شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد _  غزل101 _ حافظ

شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد

زدیم بر صفِ رندان و هر چه بادا باد

گره ز دل بگشا وز سپهر یاد مکن

که فکر هیچ مهندس چنین گره نگشاد

ز انقلابِ زمانه عجب مدار که چرخ

از این فسانه هزاران هزار دارد یاد

قدح به شرطِ ادب گیر زان که ترکیبش

ز کاسهٔ سرِ جمشید و بهمن است و قباد

که آگه است که کاووس و کی کجا رفتند؟

که واقف است که چون رفت تخت جم، بر باد؟

ز حسرتِ لبِ شیرین هنوز می‌بینم

که لاله می‌دمد از خونِ دیدهٔ فرهاد

مگر که لاله بدانست بی‌وفاییِ دهر

که تا بزاد و بِشُد، جامِ می ز کف نَنَهاد

بیا بیا که زمانی ز می خراب شویم

مگر رسیم به گنجی در این خراب آباد

نمی‌دهند اجازت مرا به سِیرِ سفر

نسیمِ بادِ مُصَلّا و آبِ رُکن آباد

قدح مگیر چو حافظ مگر به نالهٔ چنگ

که بسته‌اند بر ابریشمِ طرب دلِ شاد

از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

پیشنهاد ویژه برای مطالعه

شعر تنها پل الوار

شعر داد مرا روزگار مالش دست جفا خاقانی – قصیده ۱۴

شعر ما را همه شب نمی‌برد خواب سعدی – غزل 26

9 جمله معروف سووشون سیمین دانشور – تکه کتاب

معنی شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد

شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد زدیم بر صفِ رندان و هر چه بادا باد.نهانی شراب خوردن و مخفیانه از از مردم، عیش و عشرت کردن چه معنی دارد. یعنی کارِ بی فایده و بی اساس و بی رویه است. مثلِ بنائی که پایه نداشته و فقط نمای ظاهر دارد؛ بنابراین ما هم خود را داخلِ رندان کردیم و جزو آن‌ها شدیم، هر چه بادا باد. مراد این است که عیش و عشرت نهانی عرض و آبروی شخص را حفظ و صیانت می‌کند، اما با رندان مخلوط شدن و بطور علنی عیاشی و باده‌نوشی کردن آبروی آدم را بر باد می‌دهد. لکن ما، چون در عیشِ نهانی صفا نیافتیم، این است که حالا دیگر بر صفِ رندان زدیم و هر چه پیش بیاید مهم نیست.

معنی گره ز دل بگشا وز سپهر یاد مکن

گره ز دل بگشا وز سپهر یاد مکن که فکر هیچ مهندس چنین گره نگشاد.عقدۀ غم و غصه را از دی بیرون بریز و از سپهر و از حرکات و احوالِ فلک یاد نکن که فکر هیچ مهندسی چنین مشکلی را نگشود . خلاصه غمِ دل را فراموش کن و از فلک هم شکایت نکن ، زیرا مؤثرِ حقیقی در کارها فلک نیست و بلکه خودِ خالق است که نه تنها مقادیر و حرکلاتِ افلاک و درجات و دقایق بروج را حتی ثانیه و ثالثه تا عاشره اش می داند بلکه از جوهر و کیفیت آنها آگاه است . [ مهندس = کسی که هندسه می داند / هندسه = یک علمِ مستقل و مبنی بر علمِ هیئت و حساب است که مقادیر اشیاء را نشان می دهد و فنِ رصد به آن بستگی دارد . اگر چنان که علمِ هندسه نباشد رصدی وجود ندارد ]

معنی ز انقلابِ زمانه عجب مدار که چرخ

ز انقلابِ زمانه عجب مدار که چرخ از این فسانه هزاران هزار دارد یاد.از دگرگونی روزگار شگفت زده نشو زیرا فلک از این فتنه و آشوب ها هزاران هزار در خاطر دارد.

معنی قدح به شرطِ ادب گیر زان که ترکیبش

قدح به شرطِ ادب گیر زان که ترکیبش ز کاسهٔ سرِ جمشید و بهمن است و قباد.جام شراب را با احترام بگیر زیرا ترکیب خاک آن از کاسه سر جمشید و بهمن و کیقباد (شاهان باستان) است.

معنی که آگه است که کاووس و کی کجا رفتند؟

که آگه است که کاووس و کی کجا رفتند؟ که واقف است که چون رفت تخت جم، بر باد؟چه کسی می‌داند که کیکاووس و کیقباد کجا رفتند و چه کسی به درستی آگاه است که تخت جمشید چگونه از میان رفت.

معنی ز حسرتِ لبِ شیرین هنوز می‌بینم

ز حسرتِ لبِ شیرین هنوز می‌بینم که لاله می‌دمد از خونِ دیدهٔ فرهاد.هنوز مي‌بينم كه از حسرت كام گرفتن از لب شيرين، از خاك و خون ديده فرهاد لاله سرخ مي‌رويد.

معنی مگر که لاله بدانست بی‌وفاییِ دهر

مگر که لاله بدانست بی‌وفاییِ دهر که تا بزاد و بِشُد، جامِ می ز کف نَنَهاد.شاید لاله بدین سبب جام به دست آمد وجام بدست رفت که دانست این دنیا ناپایداروموقتیست. لاله جام را هرگزازکف برزمین ننهاد تابه ما این نکته رابرساند که دنیا زودگذر،فانی وناپایداراست تنهاراه درست این است که اوقات را به عیش وعشرت وشادمانی سپری کرد.

معنی بیا بیا که زمانی ز می خراب شویم

بیا بیا که زمانی ز می خراب شویم مگر رسیم به گنجی در این خراب آباد.بیا بیا که دمی با می، خراب شویم. در آن زمان، شاید در این خراب آباد به گنجی دست پیدا کنیم.

معنی نمی‌دهند اجازت مرا به سِیرِ سفر

نمی‌دهند اجازت مرا به سِیرِ سفر نسیمِ بادِ مُصَلّا و آبِ رُکن آباد.وزش ملايم نسيم مصلاً و آب ركن‌آباد به من اجازه گردش و مسافرت نمي‌دهند.

معنی قدح مگیر چو حافظ مگر به نالهٔ چنگ

قدح مگیر چو حافظ مگر به نالهٔ چنگ که بسته‌اند بر ابریشمِ طرب دلِ شاد.حافظ‌وار با نغمه چنگ، ساغر بگیر و بنوش. چرا که شادی خاطر را بر تار‌های ابریشمین چنگ بسته‌اند یعنی شادی از شنیدن نوای چنگ در دل پدید می‌آید.

دیدگاه کاربران درباره شعر شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد

حسین جعفری می گوید:گمانم درپاره ای از نسخ این مصراع
که لاله می‌دمد از خون دیده فرهاد
به صورت: که لاله می دمد از اشک دیده فرهاد
آمده است که هم همان معنا را میدهد و هم دمیدن لاله رنگ سرخ اشک فرهاد را هم تداعی میکند.

فرهاد می گوید:

بیت چهارم را در پاسخ به شعر ضدّ ایرانی فرغانی سروده است که گفت بود:
“نزد عاشق گل این خاک نمازی نبود
که نجس کرده‌ی پرویز و قباد و کسراست ”
حافظ پاسخ تند میدهد که:
“قدح به شرط ادب گیر زان که ترکیبش
ز کاسه سر جمشید و بهمن است و قباد”

توجه کنید حافظ چگونه نام سه پادشاه ایرانی‌ را دقیقا در همان جایی استفاده می‌کند که فرغانی به کار برده.

معنی شعر شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد چیست؟

یعنی کارِ بی فایده و بی اساس و بی رویه است.

شعر شراب و عیش نهان چیست؟ کارِ بی‌بنیاد اثر کیست؟

اثر حافظ عزیز است.

• About
• Latest Posts

یاسمن

وقتی کلمات ناتوانند ، بگذار تو را با سکوت بگویم. _ نزار قبانی.

Latest posts by یاسمن (see all)

• شعر چو باد، عزم سر کوی یار خواهم کرد _ 135 - آگوست 25, 2023
• بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد _ 134 - آگوست 24, 2023
• صوفی نهاد دام و سر حقّه، باز کرد _133 - جولای 12, 2023