هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
خیام، اوزان شعر فارسی، رباعی
گر باده خوری تو با خردمندان خور – 109
دکلمه صوتی گر باده خوری تو با خردمندان خور – رباعی 109از خیام + معنی، تحلیل و تفسیر فلسفی یا با صنمی لاله رخی خندان خور بسیار مخور ورد مکن فاش مساز.
گر باده خوری تو با خردمندان خور
یا با صنمی لاله رخی خندان خور
بسیار مخور ورد مکن فاش مساز
اندک خور و گه گاه خور و پنهان خور
اندک خور و گه گاه خور و پنهان خور
در قالب رباعی ضربه‌ی اصلی شعر در مصرع آخر اتفاق می‌افتد. از ابتدا انگار به گونه‌ای شاعر می‌خواسته ما را آماده کند تا برسد به مصرع آخر، به همین دلیل همیشه سطر آخر رباعی در ذهن مخاطب خوب به یاد می‌ماند، و این شعر حکیم عمر خیام را نیز بسیاری از مردم با نام «اندک خور و گه گاه خور و پنهان خور» می‌شناسند.
از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:
حکیم عمر خیام قالب: رباعی وزن شعر: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
دکلمه گر باده خوری تو با خردمندان خور صوتی
پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر «گر باده خوری تو با خردمندان خور » از خیام است. این قطعه ها توسط داوود ملک زاده و زهرا بهمنی خوانده شده‌اند.
در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.
جستجوی واژه
لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)
آ
(حر.) «آ» یا «الف ممدوده» نخستین حرف از الفبای فارسی ؛ اولین حرف از حروف ابجد، برابر با عدد "۱".
معنی و تفسیر گر باده خوری تو با خردمندان خور
در مصرع سوم بعضی بسیار مخور و رد مکن خوانده اند. یعنی دست دهنده شراب را رد نکن. نگو حرام است و بد است و زشت است. و بعضی هم بسیار مخور وِرد مکن خوانده اند. و ورد را به معنای پر حرفی معنا کرده اند و حال آن که ورد به معنای ذکر و دعا است و آن چه که به معنای پر حرفی است ور زدن است. نه ورد. یعنی ور به معنای پر حرفی و پرچانگی بدون دال است. و در فرهنگ خراسان رایج و مرسوم است. به نظر صحیح همان رَد مکن است. و واو عاطفه است. و شاید هم پر حرفی مستان را تعبیر کرده باشد به دعا و نیایش و وِرد چنان که پیش از این آه مستان را برتر از دعای عارفان بیان کرد.
خیام حکیم در رباعی قبل به بیان فوائد و منافع شراب پرداخت. در این رباعی به آیین و آداب شراب نوشیدن می پردازد. اگر قرار است که باده بنوشی یعنی شراب بخوری، بهتر آن است که در مجلس و محفل خردمندان چنین کنی نه آن که با اراذل و اوباش شراب بنوشی.
اگر چنان چه تو را فرصت و مجال آن نبود تا در جمع خردمندان می بنوشی راهی منزل محبوب شو و در کنار بت لاله رخ و زیبا روی شراب بنوش تا تا هم او و هم تو لذت دو چندان ببرید. هم چشم تو از دیدن یار لذت ببرد و هم لب و دهان تو از نوشیدن شراب. البته توصیه خیام آن است که لاله رخ نیز شما را بپذیرد و از دیدغار شما شادمان و خوشسحال باشد نه این که خودت را بر او تحمیل کنی.
البته چه در محفل خردمندان و چه در بر لاله رخان، اعتدلال را رعایت کنید.
نه چندان بخور کز دهانت بر آید
نه چندان بخور کز ضعف جانت بر آید.
نه زیاد مشروب بخور و نه هم دست رد بر سینه ساقی بزن. چون اگر ادب خوردن رعایت نکنی و زیاده روی کنی به ناچار دهانت باز خواهد شد و با پرچانگی همه چیز را خواهی گفت. افرادی که مست هستند همه اسرار زندگی خود را بر ملا می سازند. توصیه خیام این تست که شراب به اندک آن بسنده شود. و آن هم نه مدام و پیوسته بلکه گه گاهی لبی تر کن و آن هم نه در مرآ و منظر عوام بلکه به دور از چشم خلق. به نظر می رسد خیام هم خود را از نیش زیان و کنایه های عوام در امان نمی بیند و برایش مهم است که دیگران در باره او چه فکر می کنند و چه می گویند.
حسن جمشیدی
دیدگاه کاربران درباره‌ی گر باده خوری تو با خردمندان خور
عباس می گوید:
این احتمال وجود دارد که «وِرد» صحیح باشد . وِرد = زیاده روی در گفتار
گر باده خوری تو با خردمندان خور یا با صنمی لاله رخی خندان خور
بسیار مخور، وِرد مکن ، فاش مساز اندک خور و گه گه خور و پنهان خور
توفیقتان افزون
خیام دوست می گوید:
گر باده خوری تو با خردمندان خور
یا با صنمی لاله رخی خندان خور
بسیار مخور رد مکن فاش نساز
اندک خور و گه گاه خور و پنهان خور
رد مکن در تائید و تکمیل کلمه بسیار نخوردن آمده و به معنی دست رد نزدن به دست ساقی آمده است یعنی در اندازه ای بخور که می توانی…..
شعر گر باده خوری تو با خردمندان خور اثر کیست؟
این شعر اثر خیام است.
Latest posts by نگین (see all)
- به هر که جور نکردی نمی توانستی - ژانویه 29, 2024
- چشم مستت شوخی آغازد همی - ژانویه 29, 2024
- هزار سال رهست از تو تا مسلمانی - ژانویه 29, 2024
