دکلمه صوتی شعر امروز تو را دسترس فردا نیست – رباعی 10  از خیام + معنی، تحلیل و تفسیر فلسفی. اندیشهٔ فردات به جز سودا نیست ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست.

امروز تو را دسترس فردا نیست
واندیشهٔ فردات به جز سودا نیست

ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست
کاین باقی عمر را بها پیدا نیست

کاین باقی عمر را بها پیدا نیست

در قالب رباعی ضربه‌ی اصلی شعر در مصرع آخر اتفاق می‌افتد. از ابتدا انگار به گونه‌ای شاعر می‌خواسته ما را آماده کند تا برسد به مصرع آخر، به همین دلیل همیشه سطر آخر رباعی در ذهن مخاطب خوب به یاد می‌ماند، و این شعر حکیم عمر خیام را نیز بسیاری از مردم با نام «کاین باقی عمر را بها پیدا نیست» می‌شناسند.

از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

امروز تو را دسترس فردا نیست صوتی

پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر «امروز تو را دسترس فردا نیست» از خیام است. این قطعه‌ها توسط احسان اسماعیلی، داوود ملک زاده، زهرا بهمنی و  محمدعلی قدمیاری خوانده شده‌اند.

در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.

معنی امروز تو را دسترس فردا نیست

امروز تو را دسترس فردا نیست
واندیشهٔ فردات به جز سودا نیست

امروز نمیتوانی به فردا دسترسی داشته باشی.

معنی ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست

ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست
کاین باقی عمر را بها پیدا نیست

این دم را حروم مکن اگر دلت شیدا نیست.

تفسیر فلسفی کاین باقی عمر را بها پیدا نیست

تفسیر زیر از حسن جمشیدی است. انتشار این متن به معنای تایید یا انکار محتوای آن نیست.

امروز ترا دسترس فردا نیست
و اندیشه فردات به جز سودا نیست
ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست
کاین باقی عمر را بها پیدا نیست
سودا یعنی سود و بهره.
شیدا بیان شد به معنای دیوانه؛ دل شیدا یعنی دیوانه.
بها یعنی ارزش
تو الان که داری زندگی می کنی فردا و آینده، در دسترس تو نیست بلکه آینده از دسترس تو دور است. وارد هر لحظه که بشوی آن لحظه همان آن تو خواهد بود و لحظه دیگر آینده است که آینده تو در دسترس تو نیست. چون هر چه به زمان حال بدل شود باز آینده¬اش هم خواهد بود. و از تو دور و دورتر خواهد شد. فردا همیشه فردا است. آینده همیشه آینده است. آنی که تو به چنگ آورده ای آینده نیست بلکه الان تو است. آینده همان است که دور از دسترس تو است.
تازه گیرم که فردا را کف دست تو گذاشتند. تو با این فردا چه خواهی کرد؟ جز این که سودی به چنگ آوری و بر زر و زیور و آلاف و علوف خود بیفزایی. چه چیزی بهره تو خواهد شد. همه آینده برای تو آن است که بر آن چه داری بیفزایی.
خیام به عنوان حکیم جهان دیده می گوید این لحظه را که حال است از بین نبر! لحظه و “حال” خودت را ضایع نکن! به هدر نده! با همین دل دیوانه خودت به سر کن. آن چه از عمر باقی است قدر و منزلتش اصلا روشن نیست. چیزیکه در دسترس تو است برای چیزی که در دسترس تو نیست از دست نده.
عنایت بفرمایید برای آن که به عمق معنای اشعار خیام پی ببریم باید مفهوم زندگی برای ما روشن بود. تا به حال از خودتان پرسیده اید که چرا نفس می کشیم؟ چگونه نفس می کشیم؟ تا به حال از خودتان پرسیده اید هوا چیست؟ تا به حال از خودتان پرسیده اید که زمان چیست؟ مکان چیست؟ تا به حال از خودتان پرسیده اید که شما در کجای عالم قرار دارید؟ چرا این سوالها برای من و شما مطرح نشده است؟ چون داریم زندگی می کنیم. چون نفس می کشیم. برای ما مهم نیست که نفس چگونه است؟ ممد حیاتش را می فهمیم و مفرح ذات بودنش را. اصلا برای ما مهم نیست که مکان چیست و زمان چیست. هر کجای عالم هم که باشیم زندگی خودمان را می کنیم. کسی از معنای اینها و چگونگی اینها می پرسد که بدان نرسیده باشد. خیام درگیر خود زندگی است. دارد زندگی اش را می کند. اگر به دنبال معنای زندگی باشد باید زندگی را متوقف کند تا کشف کند که معنای زندگی چیست. خیام می گوید این را ول کن. مهم نیست که معنای زندگی چیست؟ من و شما که درگیر معنای عشق هستیم مدام این کتاب و آن کتاب را زیر و رو می کنیم تا عشق را از لا به لای کتابها در بیاوریم اما کسی که در عشق و با عشق زندگی می کند دیگر معنای عشق برای او مهم نیست. خداوند رحمت کند سیدنا الاستاذ آیت الله زنجانی می فرمود کسی که حکم قمه را می پرسد قمه نمی زند و کسی که قمه می زند حکمش را نمی پرسد.
کسی که دلش شیدا و دیوانه است دغدغه هیچ لحظه را ندارد. او در شور زندگی است. اگر شما دلت شیدا و دیوانه نیست و حواست به زندگیت هست دست کم عمرت را ضایع نکن. قدر حال را بدان. در زمان حال زندگی کن و نگذار این آن از بین برود.

یکی از دوستان فرمودند:
ممنون از اینکه کانال رباعیات خیام را ایجاد کردید ، من شخصا اعتقاد دارم که رباعیات خیام برای این روزهای ما مسکن خیلی خوبی هست و نگاهمان را به زندگی اوج و وسعت می دهد‌
ایشان پیشنهاد معنایی را دادند
در این رباعی بهتر نیست سودا را خیال بیهوده معنی کنیم؟
چرا نشود. می شود ولی سودا بیشتر به معنای تجارت و داد و ستد است که لازمه آن سود و بهره آن است‌. چنان که:
سودای میان تهی زسر ببرون کن
از ناز بکاه و بر نیاز افزون کن…
گویا سودا می تواند هم پر و هم تهی باشد اگر در مفهوم سودا بیهودگی می بود قید تهی در شعر شاید لغو بود‌.
سپاس از دقت نظرتون.
اشکال دوست عزیز ما:
بله کاملا درست است یک معنای سودا تجارت و معامله است اما با توجه به کلمه اندیشه، به نظر می رسد مفهوم فکر بیهوده در سرپروراندن باشد.
اگر بگوییم” اندیشه فردای تو جز سود نیست” یعنی اندیشه فردای تو سود هست چون کلمه جز آمده با فعل منفی.

ج: پیشنهاد شما را گذاشتم با استدلال شما تا دست برای انتخاب معنا بازتر باشد.
توضیح:
در معامله به اقتضای عقل معاش افراد به دنبال سود هستند. اگر داد و ستدی زیان ده بود ان را وا می نهند. این طبیعی است. افراد سراغ معامله بی سود نمی روند. سخن خیام بلکه مخاطب خیام همینها هستند که به دنبال معاملات سود آور می روند. انها که زیان ده هستند که هیچ، خیام سراغ همان تجار سود آور می رود که رها کنید داد و ستد خود را. همین که به دنبال فردا هستی و فردا می خواهی معامله سود اور بکنی معلوم نیست که فردا چه خواهد شد. نه این که معلوم نیست بلکه فردا قابل دسترس نیست تا بخواهی سود کنی.

دیدگاه کاربران درباره‌ی رباعی امروز تو را دسترس فردا نیست خیام

مجید می گوید:
سلام
به نظر من عطار میفرماید، تا زمانی که به خیال و توهم زمان و مکان بپردازی به هیچ دست خواهی یافت و همه عمرت بیهوده بگذرد. وقت را باید غنیمت دانست و اگر عاشق و آشفته حال نباشی دراین عالم، هستیِ دائم پیدا نخواهی کرد
عیشم مدام است از لعل دلخواه
کارم به کام است الحمدلله
ای بخت سرکش تنگش به بر کش
گه جام زر کش گه لعل دلخواه
ما را به رندی افسانه کردند
پیران جاهل شیخان گمراه
از دست زاهد کردیم توبه
و از فعل عابد استغفرالله
جانا چه گویم شرح فراقت
چشمی و صد نم جانی و صد آه
کافر مبیناد این غم که دیده‌ست
از قامتت سرو از عارضت ماه
شوق لبت برد از یاد حافظ
درس شبانه ورد سحرگاه

:دکتر فیروز فصیحی می گوید
با أدب و احترام خدمت ادیبان گرام
کناب خیام نامه نوشته محمد رضا قنبری که به چاپ سوم و چهارم رسیده است بهترین مرجع برای شناسائی حضرت عمر خیام نیشابوری نابغه بی همتای تفکر ایران زمین میتواند باشد- که هر چند بسرعت مورد مطالعه و استناد بزرگان شعر و أدب پارسی بویژه خیام دوستان قرار گرفت ولی متاسفانه هنوز بحد کافی برای شناخت حضرت عمر خیام نیشابوری در سطح گسترده قرار نگرفته است فلذا مطالعه و بکار گیری این کتاب بسیار وزین را که با زحمت وافر به رشته تحریر در امده به ادیبان توصیه مینمایم- همین بس که برای تألیف این کتاب ، تمام کتاب هائی را که تا بحال در بیان خیام بزبانهای فارسی ، انگلیسی و عربی بچاپ رسیده مورد مطالعه ، بیان و ماخذ قرار گرفته است و صرف نظر از تحلیل عمیق در مورد خیام و رباعیات او ، هر گونه شک شبهه ای در مورد اصالت هر یک از رباعیات را بر طرف مینماید.

کامران می گوید:
دوستانی که اصرار میکنند همه شعر های خیام را طوری جلوه دهند که انگار حتما منظور خیام این است که در هر لحظه فقط کار و تلاش کن و منظور از می خوردن هم باز هم کار و تلاش است حالا سوال من از ایشان این است ک پس چرا خیام شعر زیر را سروده؟
ای آمده از عالم روحانی تفت||
حیران شده در پنج و چهار و شش و هفت
می نوش ندانی ز کجا آمده‌ای
خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت

شعر امروز تو را دسترس فردا نیست خیام اثر کیست؟

اثر خیام است.

معنی امروز تو را دسترس فردا نیست چیست؟

امروز نمیتوانی به فردا دسترسی داشته باشی.

• About
• Latest Posts

Mohammad Mahdi

Latest posts by Mohammad Mahdi (see all)

• گویند مرا که دوزخی باشد مست – 42 - ژانویه 24, 2023
• گویند کسان بهشت با حور خوش است – 41 - ژانویه 23, 2023
• گر شاخ بقا ز بیخ بختت رستست – 40 - ژانویه 23, 2023