علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را – شعر مناجات شهریار
علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را
که به ماسوا فکندی همه سایه هما را
دل اگر خداشناسی، همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
به خدا که در دو عالم اثر از فنا نماند
چو علی گرفته باشد سر چشمهٔ بقا را
مگر ای سحاب رحمت تو بباری ارنه دوزخ
به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
بجز از علی که گوید به پسر که قاتل من
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا
بجز از علی که آرد پسری ابوالعجائب
که علم کند به عالم شهدای کربلا را
چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان
چو علی که میتواند که به سر برد وفا را
نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
به دو چشم خونفشانم هله ای نسیم رحمت
که ز کوی او غباری به من آر توتیا را
به امید آن که شاید برسد به خاک پایت
چه پیامها سپردم همه سوز دل صبا را
چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان
که ز جان ما بگردان ره آفت قضا را
چه زنم چونای هردم ز نوای شوق او دم
که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
«همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
به پیام آشنایی بنوازد آشنا را»
ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب
غم دل به دوست گفتن چه خوش است شهریارا.
از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:
شهریار قالب: غزل وزن شعر: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را صوتی
پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را شهریار است. این قطعهها توسط پری ساتکنی عندلیب، مهدی سروری، بهمن کلانتری، محمد هادی نبوی خوانده شدهاند.
در صورتی که در متن بالا، معنای واژهای برایتان ناآشنا میآمد، میتوانید در جعبهی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهیست که برخی واژهها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شدهاند. شما باید هستهی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیکترین پاسخ برسید. اگر واژهای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاهها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.
لیست واژهها (تعداد کل: 36,098)
آئورت
(ئُ) [ فر. ] (اِ.) سرخرگ بزرگی که به بطن چپ قلب متصل است و خون تصفیه شده را به تمام بدن میرساند، بزرگ سرخرگ. (فره)
معنی علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را
علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را *** که به ماسوا فکنی همه سایه هما را
علی ای پرنده خوشبختی! تو چه نشانهای از خدا هستی که اینگونه سایه خوشبختی و رحمت خدا را بر سر همه موجودات عالم افکندهای.
معنی دل اگر خداشناسی، همه در رخ علی بین
دل اگر خداشناسی، همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
ای دل اگر می خواهی خدا را بشناسی به صورت علی (ع) نگاه کن زیرا به خدا قسم می خورم که من با وجود علی (ع) خدا را شناختم.
معنی برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
معنی بیت: ای گدای بیچاره! برو و در خانهی علی (ع) را بزن، چرا که او از روی جوانمردی و بخشش انگشتر پادشاهی خودش را هم به گدا میبخشد.
معنی کلمات:
نگين پادشاهی: مقصود بخشش فراوان
کرم: لطف و بخشش
آرایه های ادبی:
مجاز: نگین مجاز از انگشتر
کنایه: در خانه ی کسی را زدن کنایه از کمک خواستن از کسی و متوسل شدن به او است.
تلمیح: اشاره به ماجرای بخشیدن انگشتر به سائل در نماز به وسیلهی حضرت علی در آیه ۵۵ سوره مائده «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ»
معنی به جز از علی که گوید به پسر که قاتل من
به جز از علی که گوید به پسر که قاتل من
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا؟
معنی: به جز حضرت علی هیچ کسی نمی تواند به پسرش وصیت کند که وقتی قاتل من اسیر توست، با او مدارا کن!
معنی به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب
بهجز از علی که آرد پسری ابوالعجایب **** که علم کند به عالم شهدای کربلا را؟
معنی: به جز حضرت علی(ع) چه کسی پسری شگفت آورچون امام حسین(ع) تربیت می کند که بتواند در تمام دنیا شهدای کربلا را معروف و مشهور کند.
معنی چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان
چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان
چو علی که میتواند که به سر برد وفا را
از میان انسانهای عاشق چه کسی میتواند مانند حضرت علی وقتی پیمانی میبندد،به پیمانش
وفادار باشد؟
معنی نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت
نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت *** متحیّرم چه نامم شَهِ ملک لافَتی را
معنی: نه میتوانم او را خدا بنامم نه میتوانم او را بشر بگویم، حیرانم و ماندهام که شاه سرزمین جوانمردی را چه بنامم.
قلمرو زبانی: «ش» در توانمش: مفعول/ متحیر: حیرت زده، سرگشته/ متحیّرم: متحیّر هستم/ مُلک: سرزمین، پادشاهی/ شه: شاه (مفعول)/ مُلک: سرزمین، کشور / فَتی: جوان/ الفَتی: جوانمردی نیست.
قلمرو ادبی: ملک الفتی: اضافه تشبیهی/ شَهِ مُلک لافَتی: استعاره از امام علی (ع)/ مصراع دوم: تلمیح به عبارت «الفتی الله علی؛ السیف الله ذوالفقار» (هیچ جوانمردی جز علی نیست، هیچ شمشیری جز ذوالفقار نیست.)/ نه، توانمش: تکرار (واژه آرایی)/ واج آرایی «ن».
معنی چه زنم چو نای هر دم، ز نوای شوق او دم؟
چه زنم چو نای هر دم، ز نوای شوق او دم؟ *** که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
برای چه هر لحظه مانند نی از شور و شوق او سخن بگویم چرا که حافظ این شور و اشتیاق را زیباتر از من میسراید.
معنی همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
«همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی / به پیام آشنایی بنوازد آشنا را»
معنی: من همه شب (همیشه) امید دارم که نسیم صبحگاهی با آوردن پیامی از جانب معشوق (حضرت علی (ع)) به این عاشق محبت کند.
قلمرو ادبی: نسیم: نماد پیام رسانی / تضمین شعر حافظ نسیم صبحگاهی آشنا را بنوازد: جانبخشی
قلمرو زبانی: همه شب: سراسر شب، همه شبها / آشنایی: دلبری، معشوقهای / آشنا: عاشق، دلشده، خود حافظ / نواختن: نوازش کردن، دلجویی کردن
مفهوم: به بی قراری و انتظار شاعر اشاره دارد.
معنی ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب
ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب *** غم دل به دوست گفتن چه خوش است شهریارا
ای شهریار! صدای مرغ یا حق را بشنو که در نیمههای شب غم دلش را به خدا میگوید. غم خود را به حضرت دوست گفتن چقدر خوب و دلنشین است.
دیدگاه کاربران دربارهی غزل علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را شهریار
عبدالمعین مظفری می گوید:
بیت دوم مصرع دوم = به علی شناختم به خدا قسم خدا را
بیت سیزده مصرع دوم = که
—
پاسخ: با تشکر، در مورد اول «من» جا افتاده اضافه شد. در مورد دوم ایراد و صورت صحیح را متوجه نشدم کدام است.
صادق می گوید:
سعدی در راز نیاز با خدا میفرماید:
سر آن ندارد امشب که برآید آفتابی
چه خیالها گذر کرد و گذر نکرد خوابی
.
.
.
برو ای گدای مسکین و دری دگر طلب کن
که هزار بار گفتی و نیامدت جوابی
شهریار هم در جواب سعدی میفرماید:
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
.(هرکس خودش را شناخت خدا را شناخت علی (ع) )
حالا اگه علی رو بشناسیم ببین چی میشه
عرفان می گوید:
در اصل ب ما سوا فکندی نیست بلکه به ماسوی الاه است و این رو معلمم گفت که 40 سال سابقه تدریس دارد و همین طور پدر بزرگم که دوست شهریار بوده و اصل دیوان او را خوانده
غزل علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را اثر کیست؟
این شعر اثر شهریار است.
معنی علی ای همای رحمت، تو چه آیتی خدا را چیست؟
علی ای پرنده خوشبختی! تو چه نشانهای از خدا هستی که اینگونه سایه خوشبختی و رحمت خدا را بر سر همه موجودات عالم افکندهای.
- اوزان و بحرهای شعر فارسی - سپتامبر 24, 2023
- اشعار، ترجمهها و نقدهای احمد شاملو - سپتامبر 13, 2023
- اشعار احمد شاملو + بیوگرافی - سپتامبر 10, 2023