دانلود دکلمه صوتی شعر این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است سعدی – غزل 64 + پخش آنلاین، متن کامل، معنی و تفسیر. وین آب زندگانی از آن حوض کوثر است ای باد بوستان مگرت نافه در میان.

شعر این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است – غزل 64 – سعدی

 

این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است

وین آب زندگانی از آن حوض کوثر است

 

ای باد بوستان مگرت نافه در میان

وی مرغ آشنا مگرت نامه در پر است

 

بوی بهشت می‌گذرد یا نسیم دوست

یا کاروان صبح که گیتی منور است

 

این قاصد از کدام زمین است مشک‌بوی

وین نامه در چه داشت که عنوان معطرست

 

بر راه باد عود در آتش نهاده‌اند

یا خود در آن زمین که تویی خاک عنبر است

 

بازآ و حلقه بر در رندان شوق زن

کاصحاب را دو دیده چو مسمار بر در است

 

بازآ که در فراق تو چشم امیدوار

چون گوش روزه‌دار بر الله اکبر است

 

دانی که چون همی‌ گذرانیم روزگار

روزی که بی تو می‌گذرد روز محشر است

 

گفتیم عشق را به صبوری دوا کنیم

هر روز عشق بیشتر و صبر کمتر است

 

صورت ز چشم غایب و اخلاق در نظر

دیدار در حجاب و معانی برابر است

 

در نامه نیز چند بگنجد حدیث عشق

کوته کنم که قصهٔ ما کار دفتر است

 

همچون درخت بادیه سعدی به برق شوق

سوزان و میوهٔ سخنش همچنان تر است

 

آری خوش است وقت حریفان به بوی عود

وز سوز غافلند که در جان مجمر است

 

از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

سعدی قالب: غزل وزن شعر: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)

 

این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است صوتی

پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است سعدی است. این قطعه‌ها توسط  محسن لیله‌کوهی، سعیده تهرانی‌نسب و سهیل قاسمی خوانده شده‌اند.

 

در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.

 

پیشنهاد ویژه برای مطالعه

15 جمله معروف مرگ خوش آلبر کامو – تکه کتاب

شعر مرا دوست بدار اندکی ولی طولانی کریستوفر مارلو

شعر ما را همه شب نمی‌برد خواب سعدی – غزل 26

چون خورم می در سرم سودایِ یار آید پدید ایرج میرزا _ غزل 8

 

معنی این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است

این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است وین آب زندگانی از آن حوض کوثر است

این روح خوش که روح را صیقل می دهد، از خصایل آن معشوق برخاسته و این آب حیات از سرچشمۀ جاودانی او جاری گشته است.

[آب زندگانی = آب حیوان، چشمۀ حیات، آب خضر، در غزلیان سعدی همۀ این ترکیبات بکار رفته است. به عقدۀ قدما آبی بوده است در ظلمات که در انتهای دنیای مسکون جای دارد و هر کس از آن چشمه بنوشد عمر جاودانی خواهد یافت].

کوثر = نام حوض یا چشمه یا نهری است در بهشت که اهل تفسیر را در باب آن گفتگوهاست. بر اساس روایات سرچشمۀ آن سدرة المنتهی است و پایه هایش در زیر عرش قرار دارد. سنگ ریزه های آن مروارید و پهنای آن میان مغرب و مشرق است. بر طبق روایات شیعه، ساقی آن علی بن ابی طالب (ع) است که دوستان را از آن سیراب کند و دشمنان را تشنه به جهنم فرستد. به عدد ستارگان آسمان قدح هایی بر کنار آن نهاده اند از مروارید سرخ که هر کس از آن قدح ها بخورد، تشنه نشود و هر کس از آن وضو سازد هرگز ژولیده موی و خاک آلود نگردد. پیامبر اسلام (ص) گفته است: کوثر نهری است که به حوض من می ریزد و حوض من بین صنعا و اردن است که درازی آن را سواری تندرو در یک ماه بپیماید. از شیر سفیدتر است و از عسل شیرین تر و از کف نرم تر. قدح های آن از نقره است. هر کس شربتی از آن بخورد ، هیچگاه تشنه نشود.

 

معنی ای باد بوستان مگرت نافه در میان

ای باد بوستان مگرت نافه در میان وی مرغ آشنا مگرت نامه در پر است

ای نسیم بوستانی، مگر نافه ای به کمر بسته ای که چنین خوشبویی؟ و ای مرغ آشنا، آیا نامه ای از معشوق به پرت بسته شده است؟

[نافه = مشک، ماده ای است سیاه رنگ که در زیرِ شکم جنس نرِ آهوی خُتن قرار دارد و بسیار خوشبو و معطر است / میان = کمر / مرغ آشنا = مرغ دست آموز].

 

معنی بوی بهشت می‌گذرد یا نسیم دوست

بوی بهشت می‌گذرد یا نسیم دوست یا کاروان صبح که گیتی منور است

آیا این دوست است که در گذرگاه خود بوی خوش بهشت می پراکند؟ و آیا این روشنایی دوست است یا قافلۀ سپیده دمان که جهان را بدین سان روشن کرده است؟

 

معنی این قاصد از کدام زمین است مشک‌بوی

این قاصد از کدام زمین است مشک‌بوی وین نامه در چه داشت که عنوان معطرست

این پیک از کدام سرزمین خوش بوی آمده است؟ و این نامه که عنوانش چنین معطّر است. در خود چه خبر خوش بویی دارد؟ آیا در چه چیز خوش بویی پیچیده شده است؟

[قاصد = پیک / مُشک بوی = معطّر و خوش بوی].

 

معنی بر راه باد عود در آتش نهاده‌اند

بر راه باد عود در آتش نهاده‌اند یا خود در آن زمین که تویی خاک عنبر است

آیا در مسیر حرکت باد عود بر آتش نهاده اند؟ یا در آن سرزمین که تو هستی، به تأثیرپذیری از تو خاک هم عنبر می شود؟

[عود = به چوب هر درخت گفته می شود، چوب سیاه رنگی است که چون بر آتش قرار دهند، دودش بوی خوش می دهد / عنبر = ماده ای چرب و خوشبو و سیاه رنگ که از رودۀ نوعی وال یا ماهی عنبر (کاشالو) می گیرند].

 

معنی بازآ و حلقه بر در رندان شوق زن

بازآ و حلقه بر در رندان شوق زن کاصحاب را دو دیده چو مسمار بر در است

باز آی و در رندان مشتاق را بکوب. زیرا که دو چشم دوستان مثل میخ که بر روی در کوبیده شده، بر در مانده و انتظار ورود تو را می کشند.

[رِندان = جمع رند به معنای زیرک، لاابالی، بی قید به آداب و رسوم عمومی و اجتماعی است. کسی که بی توجه به جَوّ و محیط حداکثر بهره را از حیاتِ گذرا برگیرد. کسی که ظاهرش در ملامت و باطنش در سلامت باشد، مقابل عارف. / رندان شوق = رندان عاشق و مشتاق / مسمار = میخ / حلقه بر در کسی زدن = کنایه از کمک و یاری از کسی خواستن / دیده بر در بودن = کنایه از منتظر و چشم به راه بودن].

 

معنی بازآ که در فراق تو چشم امیدوار

بازآ که در فراق تو چشم امیدوار چون گوش روزه‌دار بر الله اکبر است

بازگرد که در دوری از تو چشم امیدوار ما مثل گوش روزه دار بر الله اکبر است. یعنی دیدن تو برای چشم امیدوار ما مثل شنیدن اذان است برای روزه داران که آنان را از ریاضت گرسنگی می رهاند و ما را از مرارت فراق.

 

معنی دانی که چون همی‌ گذرانیم روزگار

دانی که چون همی‌ گذرانیم روزگار روزی که بی تو می‌گذرد روز محشر است

می دانی که ما روزگار را چگونه سپری می کنیم؟ آن روزی که بدون تو می گذرد، برای ما مثل روز محشر طولانی و سخت و عذاب آور است.

[روز محشر = روز قیامت].

 

معنی گفتیم عشق را به صبوری دوا کنیم

گفتیم عشق را به صبوری دوا کنیم هر روز عشق بیشتر و صبر کمتر است

در این اندیشه بودیم که بیماری عشق خود را با شکیبایی مداوا کنیم. امّا چه سود که هر روز عشق افزون می گردد و شکیبایی کم.

 

معنی صورت ز چشم غایب و اخلاق در نظر

صورت ز چشم غایب و اخلاق در نظر دیدار در حجاب و معانی برابر است

چهرۀ تو از برابر چشمان ما غایب، ولی خُلق و خوی خوشت در نظر ما مجسّم است. همچنانکه دیدار و ظاهر امری در حجاب و معانی باطن آن آشکار باشد.

[دیدار = چهره / معانی = جمع معنا، حقایق].

 

معنی در نامه نیز چند بگنجد حدیث عشق

در نامه نیز چند بگنجد حدیث عشق کوته کنم که قصهٔ ما کار دفتر است

در فضای محدود نامۀ عشق چه مقدار می توان داستان عشق را گنجاند؟ پس سخن کوتاه می کنم، زیرا بیان عشق ما کار نامه نیست بلکه کار دفتری است با مجالی فراخ.

 

معنی همچون درخت بادیه سعدی به برق شوق

همچون درخت بادیه سعدی به برق شوق سوزان و میوهٔ سخنش همچنان تر است

سعدی مثل درختی در بیابان که آذرخش آن را می سوزاند، امّا باز هم میوه ای بر آن دیده می شود، از شوق می سوزد. ولی میوۀ درخت سخنش همچنان تر و تازه است.

[بادیه = صحرا و بیابان / تر بودن سخن = دلنشین و نغز بودن شعر].

 

معنی آری خوش است وقت حریفان به بوی عود

آری خوش است وقت حریفان به بوی عود وز سوز غافلند که در جان مجمر است

آری، لحظه های اهل بزم از بوی خوش عود از لذّت سرشار است. امّا آنان از آتشی که در درون مِجمر وجود دارد و عود را می سوزاند، آگاهی ندارند.

[عود = به چوب هر درخت گفته می شود، چوب سیاه رنگی است که چون بر آتش قرار دهند، دودش بوی خوش می دهد / دمیدن = پراکنده شدن بوی خوش (فرهنگ لغت) / مِجمر = منقل و آتشدان].

 

 

دیدگاه کاربران درباره‌ی غزل این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است سعدی

عباسی میگوید:

بازآ که در فراق تو چشم امیدوار
چون گوش روزه دار بر الله اکبر است
کسانی که شیراز تشریف آوردند می دانند که ورودی شهر شیراز دروازه قرآن یا همان تنگ الله اکبر قرار دارد.
خانقاه سعدی که در محل آرامگاه ایشان بوده است در انتهای مسیری است که از هفت تن به تنگ الله اکبر می رسد.
سعدی در این بیت از ایهام بسیار زیبایی استفاده نموده است.
گوش می تواند بر صدای الله اکبر اذان باشد ولی چشم کارش دیدن است نه شنیدن
سعدی به زیبایی می گوید همان طور که گوش روزه دار بی صبرانه منتظر صدای الله اکبر اذان است چشم امیدوار من هم همانگونه بی صبرانه بر تنگ الله اکبر دوخته شده که بیایی و البته همانگونه که با اذان سختی روزه دار به پایان می رسد با آمدن تو سختی فراق هم پایان می یابد
شاهد سخن هم در بیت دیگر است:
بازآ و حلقه بر در رندان شوق زن
کاصحاب را دو دیده چو مسمار بر در است
مسمار به معنی میخ است و می دانیم که میخ در چوب فرو می رود. سعدی شرین سخن دوخته شدن چشم بر در را به فرو رفتن میخ در چوب در تشبیه می کند که از آن جدایی ندارد.
ایام عزت مستدام

 

گوهر میگوید:

صورت ز چشم غایب و اخلاق در نظر
دیدار در حجاب و معانی برابر است
به واقع عمق فراق را بیان فرمودند از آن جهت که یار در دسترس نیست و از جهتی نظر به اخلاق را ارجح دانسته اند نه چهره.

 

نادر میگوید:

ایهام زیبای دیگری که شیخ اجل بکار برده در عبارت کار دفتر است . یک معنا این که با نامه مشکل این داستان حل نمی شود و نیاز به یک دفتر دارد . معنای دوم به کار دفتری بر می گردد که با نامه نویسی دایم سر وکار دارد که هرگز تمامی ندارد .

 

 

معنی غزل این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است سعدی چیست؟

این روح خوش که روح را صیقل می دهد، از خصایل آن معشوق برخاسته و این آب حیات از سرچشمۀ جاودانی او جاری گشته است.

[آب زندگانی = آب حیوان، چشمۀ حیات، آب خضر، در غزلیان سعدی همۀ این ترکیبات بکار رفته است. به عقدۀ قدما آبی بوده است در ظلمات که در انتهای دنیای مسکون جای دارد و هر کس از آن چشمه بنوشد عمر جاودانی خواهد یافت].

کوثر = نام حوض یا چشمه یا نهری است در بهشت که اهل تفسیر را در باب آن گفتگوهاست. بر اساس روایات سرچشمۀ آن سدرة المنتهی است و پایه هایش در زیر عرش قرار دارد. سنگ ریزه های آن مروارید و پهنای آن میان مغرب و مشرق است. بر طبق روایات شیعه، ساقی آن علی بن ابی طالب (ع) است که دوستان را از آن سیراب کند و دشمنان را تشنه به جهنم فرستد. به عدد ستارگان آسمان قدح هایی بر کنار آن نهاده اند از مروارید سرخ که هر کس از آن قدح ها بخورد، تشنه نشود و هر کس از آن وضو سازد هرگز ژولیده موی و خاک آلود نگردد. پیامبر اسلام (ص) گفته است: کوثر نهری است که به حوض من می ریزد و حوض من بین صنعا و اردن است که درازی آن را سواری تندرو در یک ماه بپیماید. از شیر سفیدتر است و از عسل شیرین تر و از کف نرم تر. قدح های آن از نقره است. هر کس شربتی از آن بخورد ، هیچگاه تشنه نشود.

 

شعر این بوی روح‌پرور از آن خوی دلبر است اثر کیست؟

این شعر اثر سعدی شیرازی است.