کتاب تازیانه های سلوک (نقد چند قصیده از سنایی)
نویسنده: دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی
«تازيانههاي سلوك مدخل يا تفسيرگونهاي است بر قصايدي كه سنائي را سنائي كرده است و از ديگر شاعران ممتاز. در تاريخ ادبيات فارسي وقتي ميگوييم: شعر قبل از سنائي و شعر بعد از سنائي، خوانندهي اهل و آشنا تمايزي شگرف ميان اين دو مرحله احساس ميكند. هيچ كدام از قلههاي شعر فارسي، حتي سعدي و حافظ و مولوي، چنين مقطعي را در تاريخ شعر فارسي ايجاد نكردهاند…». حكيم سنايي نمايندهي برجستهي نوعي قصيده در زبان فارسي است كه بايد آن را قصيدهي نقد جامعه و زهد و عرفان و اخلاق خواند. در اين كتاب سي و دو قصيده و بيست و شش قطعه از آثار سنايي نقد و شرح شدهاند. مؤلف براي هر يك از اين قصايد نيز مقدمهاي نوشته است و در آن امتياز و تشخص آن قصيده و خط سير فكري و انديشهي سنايي را نشان داده است.
عظمت سنایی در ادب پارسی، تنها در آثار و سروده های او خلاصه نمی شود، بلکه در تأثیری است که در شعر فارسی و گویندگان پس از خود نهاده و منشأ تغییر سبک فارسی گردیده است. «او اول کسی است که تصوف را به شعر و شاعری روشناسی کرده و نظم اخلاقی را بنیاد نهاده است».(مصف’ا، 1336: 86). به همین دلیل اشعار و آثار او، همواره مورد توجه و اقبالی خاص بوده است. از جمله ی آثار مهمی که درباره ی سنایی تألیف شده و دربردارنده ی دیدگاه ها و تحلیل هایی جدید درباره ی سنایی غزنوی است، کتاب وزین تازیانه های سلوک، نوشته دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی است که به نقد و تحلیل چند قصیده پرداخته است… …این گونه به نظر می رسد که سنایی می گوید: آزمندی را رها کن و به اندوختن مال و منال دنیوی نپرداز تا به تبع ترک آزمندی، پوست و ظاهر از تو جدا شود و به کمال برسی (اشاره به رسیدن به مغز بعد از کندن پوست) و در پی ترک اندوختن و انبارکردن محصول، ستوران نیز از شنیدن آواز جرس- در هنگام حمل بار برای ذخیره کردن- رهایی یابند. بار در لغت فرس به معنی بارگی و اسب آمده که ظاهراً در این بیت به همین معناست. البته اگر آن را به معنای کالا و محصول هم بگیریم بیت قابل معنا خواهد بود.
کتاب تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک pdf
تازیانه های سلوک محمدرضا شفیعی کدکنی
تازیانه های سلوک قیمت
تازیانه های سلوک شفیعی کدکنی pdf
دانلود کتاب تازیانه های سلوک
خرید کتاب تازیانه های سلوک
خرید کتاب تازیانه های سلوک
مقدمه کتاب تازیانه های سلوک
تازیانه سلوک
تازیانه سلوک pdf
دانلود رایگان کتاب تازیانه های سلوک
دانلود تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک
تکه هایی از کتاب تازیانه های سلوک
(ایراد تایپی و بهم ریختگیهای متن مربوط به وب سایت است)
در تاریخ ادبید فارسی وقتی می گویم: «شعر قبل از سنائی و شعر بعد از سنائی، خواننده اهل و آشنا، تمایزی شگرف میان این دو مرحله، احساس می کند. هیچ کم رنگ های شعر فارسی، حتى سعدی و حافظ و مولوی ، چنین مقطعی را در تاریخ شعر فارسی ایجاد نکرده اند و با این که سرایندگان برجسته ترین آثار ادب فارسی بوده اند. این ویژگی دوران سازی، در کار حکیم سنائی ، برای مورخان عریان و شعر، از اهمیتی ویژه برخودار است.
حديقة سنائی سرآغاز نوعی از شعر است و نماید او نیز سرآغاز نوعی دیگر و غزلهایش نیز حال و هوایی متمایز از عزهای قمی از وی دارد . کمتر شاعری را می توان سراغ گرفت که در چندین زمینه شعری، اسرآغاز، و دوران ساز epoch maker بشمار آید. اگر می بینیم که جلال الدین مولوی با چنان شیفتگی و حرمنی از حکیم غزنوی باد می کند و ادای حق واجبی است در مورد او و به هیچ روی از نوع تعارفهای مرسوم در میان ندانت
به دلیل چند ساحتی بود شعر او و به دليل ونور نمونه های برجسته و شاهکارهای بلند و ارجمندش، ترجیح دادم که برای هر يك از جواب وجودي او کتابی فراهم آورم تا دانشجویان و جوانان، در چشم اندازی گسترده تر با ابوالمجد مجدودب روحانی غزنوی، شاعر و حکیم و عارف بزرگ قرن پنجم و اوایل قرن ششم در سال ۶۷ ) در غزنه متولد شد و در همین شهر به سال ۵۲۹ درگذشت و بحالی سپرده شد ارش در این شهر، که در شرق افغانستان کنونی قرار دارد. زیارتگاه مردم است
دوران کودکی و جوانی او در عرمن است و در همین شهر به تحصيل علوم و معارف زمانه پرداخت و در تمامی میدانهای معرفت عصر، از ادبیات عرب گرفته تا فقه و حدیث و تفسیر و طو م
: حیات و کلام به درجه والایی رسید و این مقام علمی او را از خال يك يك آثار او، می توان بروشنی دریافت
خاندان سنائی از خاندانهای اصیل غزنه بودند و پدرش ادم ، مردی با بهره از معرفت بود و باحتمال قوی، در تعلیم و تربیت و رجال عصر، صاحب مقام و اعتبار این نکته را از سخنانی که سنایدر و پدرش، خطاب به ثقة الملك طاهرين على، در کارنامه بلخ، گفندان بروشنی می توان استنباط کرد). بدین گونه معلوم می شود که پدرش حواشی زندگی دولتمردان عصر حضور داشته و شاید هم با دربار غزنه مرتبط بوده است. سنائی در جوانی ، هنگامی که هنوز پدرش زنده بود، يك چند به بلخ مار کرد و این مسافرت گویا برای پیدا کردن شغلی و ممر معیشتی بود. بعد از این سفر، مسائلی سفری دیگر به نواحی دورتر خراسان، از جمله سرخس
م شاور و هرات کرد و بیشترین اقامت او در سرخس بود. در این شهر با محمدين صور سرخسی(۳)، از صوفیان و علمای عصر که خانقاه مشهوری در مرحم دالت، آشنا شد و يك چند مقیم آن خانقاه بود . معلوم نیست که توجه رسانی به مشرب عرفان و صیغه عرفانی گرفتن شعر وی تا چه حد متأثر از محیط سرخسی و اقامت در این خانقاه بوده است. ظاهرا، سالها قبل از سفر به سوی ای در شعر عرفاتی سرودن پایگاه ممتازی بدست آورده
یکی از نکاتی که در زندگی سنائی ، همراه با افسانه های شگفت آور شده است، مساله دگرگونی احوال او و در نتیجه تحول شعر اوست. از قدیم، تذکره نویسان نشهای برداشته اند که در چند کلمه خلامية آن این است که سنائی شاعری مدیحه سرای بود و همسر خود را در این راه سپری کرده بود. وقتی از کنار گلخن حمامی عبور می کرد و متوجه شد که یکی از مجذوبان عصر که به نام
دیوانه لای خوار شهرت داشت با تانی خود می گوید : اپر کن قدحی تا به کوری چشم ابراهیمك غزنوی (یعنی پادشاه مملوح ستانی که در فاصله
۴۹۲ – ۴۵۱ سلطنت کرده است بشومانی گفت: ابراهيم
پادشاهی ست عادل و خير. مذمت او مکری ، دیوانه گفت: «بلی، | همچنین است، اما مرد کی ناخشنود و بی انصاف است. قوانین را ضبط ناکرده در چنین زمستانی مرد، میل ولایت دیگر دارد .. وان فدح ستد و نوش کرد و باز ساقی را گفت: «پر کن قدحی دیگر تا به من هم صنائيك شاعر بنوشم ، ، ساقی گفت: «در باب سنائی زبان طعن دار مکن که او مودی ظریف و خوش طبع و مقبول خاص و عام است. اگت ملط مکن که پس مردکی احمق است. لاف و گزافی چند فراهم آورده و شعر نام نهاده.
از روی له هر روز دست بر دست نهاده و به پا در پیش ابلهی دیگر ایستاده و خوش ای می گوید، و این قدر نمی داند که او را از برای شاعری و هرزه گویی نیافته اند. اگر روز عرقص آکیر ازو سؤال کنند که برای سنائی به حضرت ما جوردی چه عذر خواهد آورد؟ حکیم چون این سخن بشید از حال برفت است و از مذهب مخلوق بگردید و از دنیا دل سرد شد و دیوان مدح ملوك را در آن انداخه و طریقت انقطاع و زهد و عبادت را شعار خود ساخت (۳) این قصه ر و شهای مختلف روایت کرده اند و بی گمان علت بوجود آمدن این داست ا
کتاب تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک pdf
تازیانه های سلوک محمدرضا شفیعی کدکنی
تازیانه های سلوک قیمت
تازیانه های سلوک شفیعی کدکنی pdf
دانلود کتاب تازیانه های سلوک
خرید کتاب تازیانه های سلوک
خرید کتاب تازیانه های سلوک
مقدمه کتاب تازیانه های سلوک
تازیانه سلوک
تازیانه سلوک pdf
دانلود رایگان کتاب تازیانه های سلوک
دانلود تازیانه های سلوک
تازیانه های سلوک
مون زندگی مسانی این بوده است که خوانندگان اهل و آشاور عالم اشعر، از دوگانگی شحمی ستائی و دوگونگي شعر او، در شگفت بوده اند و از خود می پرسیده اند که سراینده شعرهایی از نوع – و دلا تا کی درین زندان در این و آن بینی؟ چه گونه می تواند گوینده آن مدایح اغرقام و جابلوسانه باشد. برای آن که توجیهی فراهم آورند، این داستان را برساخته اند تا خامی آیندگان آسوده شود که آنچه شعر زهد و مثل و عرفانی و فعالیت مربوط به يك مرحله از زندگی سنائی است و آنچه مدح و هجو است از دوره قبل آن و مرز این دو مرحله از زندگی سنائی راء در برخورد سنائی با آ مرانه لای خوار و شنیدن حرفهای او دانسته اند. اما چنان که جای دیگر به تهبل نشان داده شده است، میان دو سطح شاعری او و در فاصله دو ساحت وجود میچ مرز زمانی بی وجود نداشته و او تا پایان عمر، میان این دو عالمي بوده
استانی پس از مدتی اقامت در سرخی و پس از گردش در هرات و حاوی در سالهای پایانی عمر، دوباره به غزنین بازگردید و به جمع آوري آن دسته شعرهای عرفانی واخلاقی خویش که در قالب مثنوی و در بحر خفيف سروده شده بود، پرداخت و قصد داشت که منظومه ای مرکب از فصول متنوع در باب اخلاق و عرفان به نام فخری نامه یا والاهی نامه و با وحديقة الحقيقه، فراهم
د ن را تقدیم محضر بهرامشاه غزنوی (۵۱۱ تا ۵۴۸) پادشاه عصر خویش کند که این پادشاه سلطانی فرهنگ دوست و ادب شناسی بود و در حقي ساتین تمام داشت و بارها کوشیده بود که او را به دربار خویش یکشای انی در بازگشت از سفرهای خویش، ظاهرا، از پذیرفتن دعوتهای پادشاه دوستانه سرباز زده بود. هنوز کار جمع آوری و تنظیم ابواب و فصول حذيفهانی ها به پایان نرسیده بود که مسنائی بنا بروایت مقدمه دیوانش، بر اسی نسخه قدیمی موزه کایل، در شب یکشنبه یازدهم شعبان سال ۵۲۹ در خانه باشه نیکو، در محله نواياد غزنین زندگی را بدرود گفت و ظاهرا بیماری ای ن
بیماری درازی نبود زیرا به گفته همین مقدمه وی تا يك روز قبل از فرد خوبی سرگرم تهیه مقدمات برای تنظیم کتاب و تقدیم آن به بهرامشاه بود و باز اور فونٹ نی او را گرفت و روز بعد درگذشت. البته از قراین پیداشت ه ای خود، در آن ایام، چندان به ماندن خویش امیدوار نبوده است و همه به این نکته اشارت رفته
خاکجای مستانی در عزته ، از همان رور یا کسی او تا عصر ما، همواره زیارتگاه اهل ذوق و عرفان بوده است و در طول قرون و اعصار شواهدی در دست است که مردمان بر سر مزار او حاضر می شده اند و خاکجای او، همواره مورد توجه بوده است
آثار او:
سنائی، علاوه بر دیوان قصاید و غزلیات و رباعیات رف ت
، که شامل حدود چهارده هزار بیت است، چند اثر منظوم دیگر دارد که عبارتند از:
احدة الفقه ، با الاهی نامه و یا فحری نامه که این اثر به این هر سه نام
از فنی تهران داشته و تردیدی وجود ندارد که این نامها، هر سه ، مربوط به بنده ا ست، همان منظومه ای که امروز بیشتر به نام «حديقة الحقيقة شهرت داووشی
بسیار بر آن نوشته شده و بارها به طبع رسیده است تعداد ابیان این منظومه و تنظم فصول و ابواب آن، در نسخه های مختلف
بسیار متفاوت است از حدود پنج هزار بیت تا حدود دوازده هزار بیت ۲) سیرالعباد الى العماد، نمونه ای است رمزی و عرفانی که در آن نوعی سفر
به عالم روحانیات، به قم سخته و استوار، بیان شده و یکی از مشهورترین منظومه های عرفانی زبان فارسی است بارها چاپ شده و
شروحی نیز بر آن نوشته اند ۳) کارنامه بلخ ، با مطایبهنامه منتان کوتاهی است در حدود پانصد بیت که
سنائی به هنگام اقامت در بلخ آن را سر داده و به غزه فرستاده است و در آن به گوشه هایی از زندگی ش ی چیخ و پدرش و بعضی از
معاهرانش پرداخته است ۴) تحريمة القلم، مثنوی بسیار کوتاهی است در محدوده است که خطاب
به قلم سروده و سپس وارد بعضی مسائل عرفانی می شود ۵) مکاتیب سنائی، استاد نذیراحمد از محققان برجسة هند، مجموعه آثار
منشور سناتی را که محدود به چند نامه است در یک کتاب کارداوری و نقد و بررسی کرده است و آن را مکاتیب صنانی خوانده است درهای بست که قسمت اعظم این آثار از قلم منائی است ولی در ادالت بهی دیگر از این نامه ها، جای تردید باقی است
چند اثر منسوب به ستالی : (1) طربتي التحقين ، این مشوي که تا همین چند سال قبل در انتسابش به بینائی کوچکترین تردیدی وجود نداشت امروزه بر اثر مطالعات دقیق و سالانه اقای بواوماس استاد دانشگاه اوپسالا، در سوند، روشن شده من نمی تواند از آثار سیستانی باشد . ولی استاد مدرس رضوی آن ادرار آثار سمنانی و در مجموعه «مثنویهای حکیم سنائی، انتشار داده
۲) عقل در مجموعه ای که استاد مدرس رضوی با عنوان «مثنویهای
حکیم جانی، انتهار داده است این منظومه جزء آثار سنائی آمده است ولى بقراین سی نی و به دلایل نسخه شناسی نمی تواند از آن ستائی باشد. موضوع ا ور مراتب انسان است و باید از یکی از شعرای قرن هشتم یا نهه باشد ۳) عشقنامه، این منظومه و در يشويهاتی حکیم سنائی به نام او چاپ
شده است ولی سبك سحب اسلوب شعرها، از عوالم صحن سنائی بدور است. ۲) سنائی آباد، منظومه کوچکی ا ح
تمالا از یکی از شعرای قرن دهم که در آن آداب مراد و مریدی را از دری کیمیای سعادت و احياء علوم الدين عزالی بنظم درآورده استرسی به سخن سنانی هیچ ارتباطی ندارد. استاد مدرس رضوی این منطقه را نیز به نام ستائی در اشنویهای حکیم سنائی، انتشار داده اند
دیگر آثار منسوب به سنائی
گذشته از این چهار منظومه که به نام سنانی شهرت یافته و ی توسط استاد بزرگی مانند مدرس رضوی بعنوان آثار مسلم او چاپ شده ولی از او نیست، آثار دیگری نیز از قدیم به سائی نسبت داده اند که به بهره با | کارهای سنائی تناسبی ندارند از قبیل «غریب نامه» و «زادالسالکین، بهرام و بهرونه که با نام دیگری است برای برخی از آثار قبلی و یا از آثار منظوم متأخران امن و استاد مدرس نیز آنها را در شمار آثار سنائی نپذیرفته است
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.