هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست

هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست – 51

  • دکلمه صوتی هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست  – رباعی 51از خیام + معنی، تحلیل و تفسیر فلسفی از گویی ز لب فرشته‌خویی رسته‌ست پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی.

     

     

    هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست

    گویی ز لب فرشته‌خویی رسته‌ست

     

    پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی

    کآن سبزه ز خاک لاله‌رویی رسته‌ست

     

     

    کآن سبزه ز خاک لاله‌رویی رسته‌ست

    در قالب رباعی ضربه‌ی اصلی شعر در مصرع آخر اتفاق می‌افتد. از ابتدا انگار به گونه‌ای شاعر می‌خواسته ما را آماده کند تا برسد به مصرع آخر، به همین دلیل همیشه سطر آخر رباعی در ذهن مخاطب خوب به یاد می‌ماند، و این شعر حکیم عمر خیام را نیز بسیاری از مردم با نام «کآن سبزه ز خاک لاله‌رویی رسته‌ست» می‌شناسند.

     

    از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

    حکیم عمر خیام قالب: رباعی وزن شعر: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)

     

    دکلمه هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست صوتی

    پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر «هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست» از خیام است. این قطعه‌ ها توسط داوود ملک زاده و زهرا بهمنی خوانده شده‌اند.

     

    در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.

    جستجوی واژه

    لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

    آ

    (حر.) «آ» یا «الف ممدوده» نخستین حرف از الفبای فارسی ؛ اولین حرف از حروف ابجد، برابر با عدد "۱".


     

     

    معنی و تفسیر هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست

     

    رباعی اخیر بر موضوع الینه شدن یا مسخ شدن اشاره دارد.دراین فرصت به نمونه های دیگری از این نوع طرز تفکّر اشاره می شود.

    ز حسرت لب شیرین هنوز می بینم / که لاله می دمد از خون دیده فرهاد «حافظ»

    بپای لاله کدامین شهید مدفون است / که از لحد بدر افتاده گوشه ی کفنش (غبار همدانی)

    کدام دانه فرو رفت در زمین که نَرُست / چرا به دانه ی انسان این گمان باشد «مولوی»

    خاک ره بسا سبویی گردد و بسا گل رویی/ یا که سبزه بر لب جویی، خاک اگر چنین به سرم کن (اخوان ثالث)

    یا خون شهیدی است که جوشد زدل خاک / هرجا که در آغوش صبا غنچه ی وَردی است (مهرداد اوستا)

    آخرالأمر گِل کوزه گَران خواهی شد/ حالیا فکر سبو کن که پر از باده کنیم«حافظ»

    گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد/ اکسیر عشق بر مسم افتاد زر شدم«سعدی»

    کاملی گرخاک گیرد زر شود/ ناقص اَر، زَر بَرَد ،خاکستر شود «مولوی»

    بنابراین در رباعی خیام تمثیل انسان به گیاه و بذر است که دانه از خاک می روید و از نو می بالد و زندگی نباتی را از سر می گیرد و آدمی از دیدگاه خیام پس از مرگ ، زنده خواهد شد و از خاک گور و قبر بر می خیزد بنابراین، این انسان خفته در قبر به صورت سبزه و گیاه در آمده است که در فلسفه به الینه یـــا مسخ شدن تعبیر می شود. ضمناً درس گاو از سال سوم متوسطه بر همین موضوع دلالت دارد زیرا که مشهدی حسن با گاو شدن تغییر شخصیت و هویت می دهد.

    غلامرضا هاتفی اردکانی

     

    دیدگاه کاربران درباره‌ی هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست

     

    لبانیان می گوید:

    با درود فراوان
    این رباعی زیبا را مرحومه قمرالملوک وزیری در مایه افشاری أجرا نمودند که استاد ناصر تقوایی در سکانسی به یاد ماندنی در سریال جاودانه دایی جان ناپلئون نیز به زیبایی و درستی از این اثر ماندگار استفاده نموده اند.

    روفیا می گوید:

    یکی از المان های حاضر در اشعار خیام احترام و ارج نهادن به موجودات خصوصا عناصریست که مستقیما با خاک در ارتباط هستند.
    احترام به سبزه، کوزه شکسته، گرد و خاک…
    چیزی که ما ایرانیان چندیست ادب مقام آن را به فراموشی سپرده ایم!
    بر فراز مزرعه ای که در روزهای نوروز در آن مشغول کار بودم درخت جنگلی ای که بومی منطقه سوادکوه است با نام «ولیک» هر سال با شکوفه های سپید بسیار چونان عروس می درخشید، در غیابم کارگر محلی تنها به دلیل اینکه درخت زیبا بر سر راهش بود و برای دور زدنش ناگزیر بود چند قدم اضافه بردارد با چند ضربه تبر آن را از میان برداشت، هنگامی که از او پرسیدم چرا این موجود جاندار زیبا را از میان برداشتی به راحتی گفت :
    درخت هرزی بود، خودرو بود!
    گفتم ناراحت شدم، گفت یکی از جنگل برایت می آورم!!
    خیال می کرد من از جایگاه مالکیت سخن می گویم. گفتم آخر مگر تو درختی دیگر از جنگل بیاوری این درخت که نابودش کردی زنده خواهد شد؟!
    کاش ما در صحرای سوزانی به دام می افتادیم تا میدانستیم یک درخت بومی خودرو چه قدر و منزلتی دارد!
    یا حتی یک علف آبدار…
    پندش ده و گو که نرم نرمک می‌بیز
    مغز سر کیقباد و چشم پرویز

     

     

    شعر هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست اثر کیست؟

    این شعر اثر خیام است.

    به مطلب امتیاز دهید!

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *