دانلود دکلمه صوتی شعر چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست حافظ (غزل 22) + پخش آنلاین، متن کامل، معنی و تفسیر: سخن شناس نه‌ای جان من، خطا این جاست سرم به دنیی و عقبی فرو نمی‌آید.

شعر چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست _ غزل 22 _ حافظ

چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست

سخن شناس نه‌ای جان من، خطا این جاست

سرم به دنیی و عقبی فرو نمی‌آید

تبارک الله از این فتنه‌ها که در سر ماست

در اندرون من خسته دل ندانم کیست

که من خموشم و او در فغان و در غوغاست

دلم ز پرده برون شد کجایی ای مطرب

بنال، هان که از این پرده کار ما به نواست

مرا به کار جهان هرگز التفات نبود

رخ تو در نظر من چنین خوشش آراست

نخفته‌ام ز خیالی که می‌پزد دل من

خمار صدشبه دارم شرابخانه کجاست

چنین که صومعه آلوده شد ز خون دلم

گرم به باده بشویید حق به دست شماست

از آن به دیرِ مغانم عزیز می‌دارند

که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست

چه ساز بود که در پرده می‌زد آن مطرب

که رفت عمر و هنوزم دِماغ پُر ز هواست

ندای عشق تو دیشب در اندرون دادند

فضای سینه حافظ هنوز پر ز صداست

از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:

شعر چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست صوتی

پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی از شعر ای نسیم سحر آرامگَهِ یار کجاست؟ حافظ است. این قطعه‌ها توسط مهدی سروری، سهیل قاسمی، فریدون فرح‌اندوز، محسن لیله کوهی و زهرا شیبانی روحانی خوانده شده‌اند.

در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.

پیشنهاد ویژه برای مطالعه

نامه های نیما یوشیج

نامه های احمد شاملو به آیدا

شعرهای لوله شده پوریا پلیکان

سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر فارسی

معنی چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست

چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست سخن شناس نه‌ای جان من، خطا این جاست.ای دلبر ، خطا اینجاست که سخن شناس نیستی . پس وقتی که سخن اهل دل را می شنوی مگو که خطا است . یعنی از عدم تشخیص تو است که حرف اهل دل به نظرت خطا می رسد واِلّا آنها هرگز در گفتار خود مرتکب خطا نمی شوند .

معنی سرم به دنیی و عقبی فرو نمی‌آید

سرم به دنیی و عقبی فرو نمی‌آید تبارک الله از این فتنه‌ها که در سر ماست.

عقبی: آخر هر چیزی، قیامت، رستاخیز

تبارک الله: پاک و منزه است خداوند و در مقام تعجب و تحسین استعمال میشود و استعمال این در مدح بوقت تعجب باشد. و گاه در مورد اشخاص استعمال شود بمعنی وَه وَه . خَه خَه ، بَه بَه ، آفرین ، بَخ ّبَخ ّ، بارک اﷲ، ماشأاﷲ، احسنت

فنته: آشوب و بلوا

معنی بیت: در مقابل دنیا و آخرت سر خم نمی کنم و تسلیم نمی شوم. احسنت و آفرین به افکار خلاف صواب و پرآشوب و بلوا که در ذهن من است.

معنی در اندرون من خسته دل ندانم کیست

در اندرون من خسته دل ندانم کیست که من خموشم و او در فغان و در غوغاست.در وجود من آزرده دل و غم دیده نمی دانم کیست که من خاموشم و او پیوسته در خروش و فریاد است.

معنی دلم ز پرده برون شد کجایی ای مطرب

دلم ز پرده برون شد کجایی ای مطرب بنال، هان که از این پرده کار ما به نواست.

ای رامشگر، کجایی که دل من بی‌قرار شد و به سان سازی ناکوک و ناموزون شد. (راز دلم آشکار شد و عنان صبرم از دست رفت)، آهنگی حزین آغاز کن که از این نغمه و پرده موسیقی تو، کار ما رونق و سامان خواهد گرفت.
دل از پرده بیرون شدن ایهام دارد؛ یکی بی‌قرار شدن بر اثر بیرون آمدن از حجاب و دوم خارج شدن آهنگ از پرده موسیقی و ناساز شدن.
در شعر حافظ «از پرده بیرون شدن دل» بارها در غزلیات متعدد همچون «دلم از پرده بشد حافظ خوش‌گوی کجاست»، «اگر از پرده برون شد دل من عیب مکن» و… بکار رفته است.

پرده: در موسیقی به رشته‌هایی که بر دسته سازهای رشته‌ای بسته می‌شود گفته شده و در پاره‌ای موارد لحن، آهنگ و مقام را نیز پرده می‌گویند. به نقل از نفائس الفنون، جلد ۳، صفحه ۱۰۲ پرده‌های مشهور دوازده‌اند:«عشاق، نوا، بوسلیک، راست، عراق، اصفهان، کوچک، زیرافکند بزرگ، زنگوله، رهاوی، حسینی و حجاز». جالب آنکه حافظ در مصراع دوم پرده‌ی «نوا» را به ایهام آورده است.

معنی مرا به کار جهان هرگز التفات نبود

مرا به کار جهان هرگز التفات نبود رخ تو در نظر من چنین خوشش آراست.هرگز دنیادار و خواستار آن نبودم. این جمال دلارای تو بود که آن را در پیش چشمانم خوش و خوب جلوه داد.

معنی نخفته‌ام ز خیالی که می‌پزد دل من

نخفته‌ام ز خیالی که می‌پزد دل من خمار صدشبه دارم شرابخانه کجاست.چند شب است نخوابیده ام . علت بی خوابی من خیالی است که می پزم . یعنی از دردِ فراق جانان و اشتیاق دیدار او از بس که خیال می کنم . چند شب است که خوابم نمی برد . پس خمار صد شبه دارم . شراب خانه کجاست . یعنی برای دفع خماری باز هم خمر بهتر است . حالا میخانه را نشانم دهید تا دفع خماری کنم .

معنی چنین که صومعه آلوده شد ز خون دلم

چنین که صومعه آلوده شد ز خون دلم گرم به باده بشویید حق به دست شماست.

صومعه: عبادت خانه ترسایان و نصاری که سر آن بلند و باریک سازند. جای عبادت . در دیوانن حافظ صومعه جای شیوخ ریاکار است.

گَرَم: اگر من را

باده: شراب

حق به دست شماست: حق با شماست . حقیقتا لایق این هستم

معنی بیت: از ریا و دورویی مشایخ و صوفیان ریاکار چنان خون گریه کردم که جان از تنم رفت و صومعه و محراب عبادت به خون من آلوده و نجس شد. اگر شراب بیاورید و جنازه من را با شراب غسل دهید دیگر به شما ایرادی وارد نیست. صومعه را هم با شراب بشویید و بنوشید که تنها با شراب می توانید به روشنی و عشق و یکرنگی برسید. مراد از باده، شراب ناب الستی است.

معنی از آن به دیرِ مغانم عزیز می‌دارند

از آن به دیرِ مغانم عزیز می‌دارند که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست.از آن جهت مرا در دیر مغان و مجلس انس عاشقان گرامی می دارند که آتش جاوید عشق در دل من روشن است.

از آن جهت: به آن دلیل

معنی چه ساز بود که در پرده می‌زد آن مطرب

چه ساز بود که در پرده می‌زد آن مطرب که رفت عمر و هنوزم دِماغ پُر ز هواست.چه نغمه‌ی شگفتی بود که رامشگر در دستگاه نواخت که بر اثر آن، با وجود اینکه روزگار من سپری شد ولی هنوز در سرم عشق و هوای شنیدن آن نوا سخت برجاست.
دِماغ: مغز سر

معنی ندای عشق تو دیشب در اندرون دادند

ندای عشق تو دیشب در اندرون دادند فضای سینه حافظ هنوز پر ز صداست.هنوز فضای سینه ام پر از شور و غوغایی است که از آهنگِ عشق تو در درون سینه ام، در شب پیش برپا بود.

دیدگاه کاربران درباره شعر چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست

شادان کیوان می گوید:کلمهُ “پرده” که دو بار در بیت چهارم آمده، ایهام ظریفی در خود دارد. پرده هم بمعنای پوشش و ستر است و هم بمعنای پردهُ موسیقی و آن چیزی است که امروز بیشتر به آن دستگاه موسیقی گفته میشود.
دلم زپرده برون شد هم بمعنای اینستکه راز دلم فاش شد و هم اینکه دلم ناساز شد مثل نوازنده ای که در یک ارکستر خارج از نت و دستگاهی که باید، بنوازد. پس مطرب را که اینجا مقامی بالا تر از نوازندگی صرف دارد را بکمک طلبیده تا در پناه آوای او که ناساز نیست و در پرده (دستگاه) است او هم به نوایی برسد. همین ایهام کم و بیش در بیت ماقبل آخر نیز وجود دارد.
“نوا “هم برای خود ایهام دارد و علاوه بر معنای ساده اش که همان به آب و نانی رسیدن و سر و سامانی گرفتن باشد، نام دستگاه یا پرده ای در موسیقی هم هست.
در بیت هشتم با توجه باینکه کلمهُ ” همیشه” افادهُ مثبت دارد و “نمیرد” نفی است، پس مصراع دوم را باید با مکثی بین “آتشی که نمیرد” و ” همیشه” خواند.

ناشناس می گوید:آتشی که نمیرد هرگز یا آتشی که نمیرد همیشه
اشاره به چیست ؟
هر کسی از ظن خود شد یار حافظ
به ظن حقیر هم این مصرع شباهت شیرینی به فرمایش سید رسل محمد مصطفی دارد که “همانا در قتل حسین آتشی در قلوب مومنین است که هرگز خاموشی ندارد ”

معنی شعر چو بشنوی سخن اهل دل مگو که خطاست چیست؟

ای دلبر ، خطا اینجاست که سخن شناس نیستی.

شعرای دلبر ، خطا اینجاست که سخن شناس نیستی اثر کیست؟

اثر حافظ شیرازی است.

• About
• Latest Posts

یاسمن

وقتی کلمات ناتوانند ، بگذار تو را با سکوت بگویم. _ نزار قبانی.

Latest posts by یاسمن (see all)

• شعر چو باد، عزم سر کوی یار خواهم کرد _ 135 - آگوست 25, 2023
• بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد _ 134 - آگوست 24, 2023
• صوفی نهاد دام و سر حقّه، باز کرد _133 - جولای 12, 2023