هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
حافظ، اوزان شعر فارسی، غزل
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را – 4
دانلود دکلمه صوتی شعر صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را حافظ (غزل 4) + پخش آنلاین، متن کامل، معنی و تفسیر: که سر به کوه و بیابان تو داده‌ای ما را شکرفروش که عمرش دراز باد چرا
شعر صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را – غزل چهارم 4 – حافظ
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را
که سر به کوه و بیابان تو داده‌ای ما را
شکرفروش که عمرش دراز باد چرا
تَفَقُّدی نکند طوطی شکرخا را
غرور حُسنت اجازت مگر نداد ای گل؟
که پرسشی نکنی عَندَلیب شیدا را
به خُلق و لطف توان کرد صید اهل نظر
به بند و دام نگیرند مرغ دانا را
ندانم از چه سبب رنگ آشنایی نیست
سَهی قدانِ سیَه چشمِ ماه سیما را
چو با حبیب نشینی و باده پیمایی
به یاد دار مُحِبّان بادپیما را
جز این قَدَر نتوان گفت در جمال تو عیب
که وضع مِهر و وفا نیست روی زیبا را
در آسمان نه عجب گر به گفتهٔ حافظ
سرود زُهره به رقص آورد مسیحا را
از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:
حافظ قالب: غزل وزن شعر: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را صوتی
پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی از شعر صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را حافظ است. این قطعه‌ها توسط زهرا بهمنی، سهیل قاسمی، فریدون فرح‌اندوز، محسن لیله کوهی و هادی روحانی خوانده شده‌اند.
در صورتی که در متن بالا، معنای واژه‌ای برایتان ناآشنا می‌آمد، می‌توانید در جعبه‌ی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهی‌ست که برخی واژه‌ها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شده‌اند. شما باید هسته‌ی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیک‌ترین پاسخ برسید. اگر واژه‌ای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌ها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.
جستجوی واژه
لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)
آ
(حر.) «آ» یا «الف ممدوده» نخستین حرف از الفبای فارسی ؛ اولین حرف از حروف ابجد، برابر با عدد "۱".
معنی صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را که سر به کوه و بیابان تو داده‌ای ما را. ای باد صبا، به آن آهوی دلفریب و زیبا بگو که تو باعث شدی، ما سر به کوه و بیابان بگذاریم.
صبا بادی است که صبح در وقت طلوع آفتاب از مشرق می‌وزد. بادی لطیف و خنک است، نسیمی خوش دارد و عاشقان رازشان را با او می‌گویند.
در دیوان هیچ‌یک از شاعران فارسی به اندازه دیوان حافظ باد صبا حضور ندارد. بسیاری از غزل‌های حافظ با خطاب به صبا یا با ذکر خیر او افتتاح می‌شود و صبا در آنها نقش‌های متنوعی دارد که مطلع برخی از آنها را در ادامه می‌خوانید: «صبا اگر گذری افتدت به کشور دوست»، «ای هدهد صبا به سبا می‌فرستمت»، «سحر بلبل حکایت با صبا کرد»، «نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد»، «ای صبا نکهتی از کوی فلانی به من آر» و «ای صبا نکهتی از خاک ره یار بیار»، «بوی خوش تو هرکه ز باد صبا شنید»، «صبا ز منزل جانان گذر دریغ مدار» و…
غزال رعنا استعاره از محبوب دلخواه است.
معنی شکرفروش که عمرش دراز باد چرا
شکرفروش که عمرش دراز باد چرا تَفَقُّدی نکند طوطی شکرخا را. شکر فروش که خداوند عمرش را طولانی کند . چرا حال طوطی شکرخا را نمی پرسد ؟ مراد از شکر فروش ، جانان خواجه می باشد و مراد از طوطی شکرخا ، خودِ خواجه است . [ جانان که از دهانش شکر می ریزد با طوطیی چون من یعنی شاعر فصیح و بلیغی چون من ، چرا حرف نمی زند و مقید حال من نیست ]
معنی غرور حُسنت اجازت مگر نداد ای گل؟
غرور حُسنت اجازت مگر نداد ای گل؟ که پرسشی نکنی عَندَلیب شیدا را. «مگر» در این بیت به معنی «آیا» نیست و برای قطع و یقین بکار رفته است و یا به اصطلاح این است و جز این نیست که تو به خاطر غرور حسن سراغی از عاشقت نمی‌گیری. عشق گل و بلبل از مضامین شایع غزل فارسی بخصوص غزلیات حافظ و سعدی است.
معنی به خُلق و لطف توان کرد صید اهل نظر
به خُلق و لطف توان کرد صید اهل نظر به بند و دام نگیرند مرغ دانا را. به خلق و لطف توان کرد صید اهل نظر / به بند و دام نگیرند مرغ دانا را به محبوب مغرور نصیحت می کند و می فرماید : ای جانان ، عشاقی که اهل نظرند به حُسن خلق صید می شوند . یعنی با لطف و ملایمت ، عبد و مملوک می شوند . مصراع دوم در مقام تمثیل است .
معنی ندانم از چه سبب رنگ آشنایی نیست
ندانم از چه سبب رنگ آشنایی نیست سَهی قدانِ سیَه چشمِ ماه سیما را. نمی دانم چرا در وجود انها که قد و بالای زیبا، چشم سیاه و چهره مثل ماه دارند،روش آشنایی و رفاقت دیده نمی شود.
رنگ آشنایی: حالت یا نمود آشنایی.
معنی چو با حبیب نشینی و باده پیمایی
چو با حبیب نشینی و باده پیمایی به یاد دار مُحِبّان بادپیما را. هرگاه با محبوب خود به باده گساری نشستی، به یاد دوستان بی سرانجام خود باش.
معنی جز این قَدَر نتوان گفت در جمال تو عیب
جز این قَدَر نتوان گفت در جمال تو عیب که وضع مِهر و وفا نیست روی زیبا را. جز این قدر نتوان گفت در جمال تو عیب / که وضع مهر و وفا نیست روی زیبا را غیر از این عیب جزیی که روی زیبایت قانون مهر و محبت ندارد دیگر هیچ عیب نداری . یعنی اسباب حُسن و جمال را به حد کمال داری .
معنی در آسمان نه عجب گر به گفتهٔ حافظ
در آسمان نه عجب گر به گفتهٔ حافظ سرود زُهره به رقص آورد مسیحا را.
تعجب‌آور نيست اگر با شعر و سرود حافظ، زهره در آسمان به سماع و مسيح به رقص آيد. (فلك زهره كه فلك سوم است پايين فلك خورشيد كه فلك چهارم است، قرار دارد و به قول قدما، مسيح در فلك چهارم قرار دارد). شعر حافظ كه زهره آن را مي‌خواند، آن‌چنان جنجالي برانگيخته است كه در فلكي بالاتر، مسيح را در فلك آفتاب به رقص و پاي‌كوبي وا مي‌دارد.
نظر برخی کاربران درباره ی شعر صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را حافظ
حمیدرضا می گوید:
مصرع اول بیت هفتم از آن سعدی است:
«جز این قدر نتوان گفت بر جمال تو عیب
که مهربانی از آن طبع و خو نمی‌آید»
ملیحه رجائی می گوید:
غزال رعنا = استعاره از محبوب زیبا
شکر فروش = استعاره از یار شیرین لب
طوطی شکرخا = استعاره از شاعر شیرین سخن
مگر = همانا
شیدا = شیفته
عندلیب = بلبل
عندلیب شیدا = استعاره از عاشق سرگشته
رنگ آشنایی = شیوه دوستی و مهر
سهی قدان = راست قامتان
باده پیمایی = باده خوری
وضع = قانون
معنی بیت 1: ای صبا با مهر و محبت به آن محبوب زیبا بگو که ما را آواره و سریه کوه و بیابان از عشق خود کرده ای.
معنی بیت 2 : دلبر نوشین لب و شکردهان که زندگی او دراز باد چرا از طوطی گویای خود، این شاعر شیرین سخن دلجویی نمی کند و با مهر و محبت از حال او نمی پرسد.
رضا ببری می گوید:
در بسیاری از نسخ خطی، بیت چهارم اینطور ثبت شده است:
به حُسنِ خلق توان کرد صیدْ اهل نظر
به دام و دانه نگیرند مرغ دانا را
که وزن روانتری هم دارد.
همچنین در نسخه‌های قدیمی‌تر در بیت آخر بجای «سرود» واژه «سماع» به کار رفته و تعداد نسخه هایی که از این واژه استفاده کرده اند بیشتر است. لذا می‌توان گفت که در متن اصلی شعر حافظ واژه «سماع» به کار رفته است. کلمه «سرود» بعدها توسط نسخه برداران وارد شده است.
معنی صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را چیست؟
ای باد صبا، به آن آهوی دلفریب و زیبا بگو که تو باعث شدی، ما سر به کوه و بیابان بگذاریم.
صبا بادی است که صبح در وقت طلوع آفتاب از مشرق می‌وزد. بادی لطیف و خنک است، نسیمی خوش دارد و عاشقان رازشان را با او می‌گویند.
در دیوان هیچ‌یک از شاعران فارسی به اندازه دیوان حافظ باد صبا حضور ندارد. بسیاری از غزل‌های حافظ با خطاب به صبا یا با ذکر خیر او افتتاح می‌شود و صبا در آنها نقش‌های متنوعی دارد که مطلع برخی از آنها را در ادامه می‌خوانید: «صبا اگر گذری افتدت به کشور دوست»، «ای هدهد صبا به سبا می‌فرستمت»، «سحر بلبل حکایت با صبا کرد»، «نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد»، «ای صبا نکهتی از کوی فلانی به من آر» و «ای صبا نکهتی از خاک ره یار بیار»، «بوی خوش تو هرکه ز باد صبا شنید»، «صبا ز منزل جانان گذر دریغ مدار» و…
غزال رعنا استعاره از محبوب دلخواه است.
شعر صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را اثر کیست؟
این شعر اثر حافظ عزیز است.
نبودنت چسبیده است به من
نه مثل چیزی از بیرون
همچون عضوی تازه
که از درون روییده باشد
نه مثل چیزی از بیرون
همچون عضوی تازه
که از درون روییده باشد
Latest posts by پوریا پلیکان (see all)
- اوزان و بحرهای شعر فارسی - سپتامبر 24, 2023
- اشعار، ترجمه‌ها و نقدهای احمد شاملو - سپتامبر 13, 2023
- اشعار احمد شاملو + بیوگرافی - سپتامبر 10, 2023
