دکلمه صوتی گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی – رباعی 174از خیام + معنی، تحلیل و تفسیر فلسفی ور نیز شدن بمن بُدی، کی شدمی به زان نَبُدی که اندر این دیر خراب.
گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی
ور نیز شدن بمن بُدی، کی شدمی
به زان نَبُدی که اندر این دیر خراب
نه آمدمی نه شدمی نه بُدَمی
نه آمدمی نه شدمی نه بُدَمی
در قالب رباعی ضربهی اصلی شعر در مصرع آخر اتفاق میافتد. از ابتدا انگار به گونهای شاعر میخواسته ما را آماده کند تا برسد به مصرع آخر، به همین دلیل همیشه سطر آخر رباعی در ذهن مخاطب خوب به یاد میماند، و این شعر حکیم عمر خیام را نیز بسیاری از مردم با نام «نه آمدمی نه شدمی نه بُدَمی» میشناسند.
از آرشیوهای مشابه دیدن کنید:
حکیم عمر خیام قالب: رباعی وزن شعر: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
دکلمه گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی صوتی
پلیر زیر چند دکلمه ی صوتی شعر «گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی» از خیام است. این قطعه ها توسط داوود ملک زاده و زهرا بهمنی خوانده شدهاند.
در صورتی که در متن بالا، معنای واژهای برایتان ناآشنا میآمد، میتوانید در جعبهی زیر، آن واژه را جستجو کنید تا معنای آن در مقابلش ظاهر شود. بدیهیست که برخی واژهها به همراه پسوند یا پیشوندی در متن ظاهر شدهاند. شما باید هستهی اصلیِ آن واژه را در جعبه جستجو کنید تا به نزدیکترین پاسخ برسید. اگر واژهای را در فرهنگ لغت پیدا نکردید، در بخش دیدگاهها گزارش دهید. با سپاس از همکاری شما.
لیست واژهها (تعداد کل: 36,098)
آ
(حر.) «آ» یا «الف ممدوده» نخستین حرف از الفبای فارسی ؛ اولین حرف از حروف ابجد، برابر با عدد "۱".
معنی و تفسیر گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی
سخن از بدی روزگار و زندگی در این دنیای بی وفا و بد عهد و پر محنت است. خیام به زبان شعر می گوید اگر اختیار من دست خودم بود من هرگز به این دنیا نمی آمدم. یقینا این گونه ایت. پدر و مادریکه خواستند یک لحظه لذت ببرند. حاصل لذت یک آن آنها یک همر بدبختی و بیچارگی برای ما است. کاش بر نلین (تشک) ریخته می شد و ما شکل نمی گرفتیم.
اگر شدن و رشد و شکوفایی به دست من بود از این نیز دست می شستم و قصد شدن نمی کردم. کاش اصلا طوری می شد که راهی این دیر خراب نمی شدیم. نه می آمدیم و نهد می شدیم و نه هم اصلا به وجود می آمدیم.
تعبیر جالب خیام از این دنیا است. دیر خراب. در این دیر خراب تنها چیزی که می تواند غم و اندوه را زایل کند همان شراب ناب و گیسوی پریش مشکین فام است.
حسن جمشیدی
دیدگاه کاربران دربارهی گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی
عابد می گوید:
خود خیام میگوید: بر شاخ امید اگر بری یافتمی/هم رشته خویش را سری یافتمی
تا چند ز تنگنای زندان وجود/ای کاش سوی عدم دری یافتمی******
دریاب که از روح جدا خواهی رفت/در پرده اسرار فنا خواهی رفت
می نوش ندانی از کجا آمدهای/خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت******
عطار: در عشق فنا و محو و مستی/سرمایهٔ عمر جاودان است
در عشق چو یار بی نشان شو/کان یار لطیف بینشان است
این اعتقاد به معاد و جاودانگی به انسان آرامش می بخشد، از فشارهائی که در طریق انجام مسئولیت ها بر او وارد می شود نه تنها رنج نمی برد که از آن استقبال می کند، همچون کوه در برابر حوادث می ایستد، در برابر بی عدالتی ها تسلیم نمی شود، و مطمئن است کوچک ترین عمل نیک و بد، پاداش و کیفر دارد، بعد از مرگ به جهانی وسیع تر که خالی از هر گونه ظلم و ستم است انتقال می یابد و از رحمت وسیع و الطاف پروردگار بزرگ بهره مند می شود.
ناراحتی از مرگ یکی از علل پیدایش بدبینی فلسفی است . فلاسفه بدبین ، حیات و هستی را بی هدف و بیهوده و عاری از هر گونه حکمت تصور میکنند . این تصور ، آنان را دچار سرگشتگی و حیرت ساخته و احیانا فکر خودکشی را به آنها القاء کرده و میکند ، با خود میاندیشند اگر بنابر رفتن و مردن است، نمیبایست میآمدیم ، حالا که بدون اختیار آمدهایم این اندازه لااقل از ما ساخته هست که نگذاریم این بیهودگی ادامه یابد ، پایان دادن به بیهودگی خود عملی خردمندانه است (خودکشی)
نگرانی از مرگ زاییده میل به خلود و جاودانگی است ، و از آنجا که در نظامات طبیعت هیچ میلی گزاف و بیهوده نیست ، میتوان این میل را دلیلی بر بقاء بشر پس از مرگ دانست . این که ما از فکر نیست شدن رنج میبریم خود دلیل است بر اینکه ما نیست نمیشویم . اگر ما مانند گلها و گیاهان ، زندگی موقت و محدود میداشتیم ، آرزوی خلود به صورت یک میل اصیل در ما بوجود نمیآمد . وجود عطش دلیل وجود آب است . وجود هر میل و استعداد اصیل دیگر هم دلیل وجود کمالی است که استعداد و میل به سوی آن متوجه است .
مولوی: پیل باید تا چو خسبد اوستان /خواب بیند خطه هندوستان
خر نبیند هیچ هندستان به خواب /خر زهندستان نکرده است اغتراب
ذکر هندستان کند پیل از طلب /پس مصور گردد آن ذکرش به شب
مرگ ، نسبی است
اشکال مرگ از اینجا پیدا شده که آن را نیستی پنداشتهاند و حال آنکه مرگ برای انسان نیستی نیست ، تحول و تطور است ، غروب از یک نشئه و طلوع در نشئه دیگر است ، به تعبیر دیگر ، مرگ نیستی است ولی نه نیستی مطلق بلکه نیستی نسبی ، یعنی نیستی در یک نشئه و هستی در نشئه دیگر .
دنیا ، رحم جان
طفل در رحم مادر به وسیله جفت و از راه ناف ، تغذیه میکند ، ولی وقتی پا به این جهان گذاشت ، آن راه مسدود میگردد و از طریق دهان و لوله هاضمه ، تغذیه میکند . در رحم ، ششها ساخته میشود اما بکار نمیافتد و زمانی که طفل به خارج رحم منتقل شود ، ششها مورد استفاده او قرار میگیرد.
شگفت آور است که جنین تا در رحم است کوچک ترین استفادهای از مجرای تنفس و ریهها نمیکند ، و اگر فرضا در آن وقت این دستگاه لحظهای بکار افتد ، منجر به مرگ او میگردد ،
استعدادهای روانی انسان ، بساطت و تجرد ، تقسیم ناپذیری و ثبات نسبی من انسان ، آرزوهای بی پایان ، اندیشههای وسیع و نامتناهی او ، همه ، ساز و برگهایی است که متناسب با یک زندگی وسیع تر و طویل و عریض تر و بلکه جاودانی و ابدی است . آنچه انسان را غریب و نامتجانس با این جهان فانی و خاکی میکند همین هاست . آنچه سبب شده که انسان در این جهان حالت نِیی داشته باشد که او را از نیستان بریدهاند ، از نفیرش مرد و زن بنالند و همواره جویای سینهای شرحه شرحه از فراق باشد تا شرح درد اشتیاق را بازگو نماید همین است . آنچه سبب شده انسان خود را بلند نظر پادشاه سدره نشین بداند و جهان را نسبت به خود کنج محنت آباد بخواند و یا خود را طایر گلشن قدس و جهان را دامگه حادثه ببیند همین است.
دنیا ، مدرسه انسان
دنیا برای بشر نسبت به آخرت مرحله تهیه و تکمیل و آمادگی است . دنیا نسبت به آخرت نظیر دوره مدرسه و دانشگاه است برای یک جوان ، دنیا حقیقتا مدرسه و دار التربیه است.
یعنی دنیا که تلفیق و ترکیبی از موت و حیات است آزمایشگاه نیکوکاری بشر است.باید توجه داشت که «آزمایش» خدا برای نمایان ساختن استعدادها و قابلیّتها است. نمایان ساختن یک استعداد همان رشد دادن و تکامل دادن آن است. این آزمایش برای پرده برداشتن از رازهای موجود نیست، بلکه برای فعلیّت دادن به استعدادهای نهفته چون راز است. در اینجا پرده برداشتن، به ایجاد کردن است. آزمایش الهی، صفات انسانی را از نهانگاه قوّه و استعداد به صفحه فعلیّت و کمال بیرون میآورد. آزمایش خدا تعیین وزن نیست، افزایش دادن وزن است.
اینکه برخی از افراد بشر حیات و زندگی را لغو میپندارند بدین جهت است که آرزوی جاوید ماندن دارند و این آرزو را غیر قابل تحقق میپندارند. اگر آرزو و میل به جاوید ماندن نبود، حیات و زندگی را لغو و بیهوده نمیدانستند
انسان غیر مؤمن به حیات ابدی میان ساختمان وجود خود از یک طرف و اندیشه و آرزوی خود از طرف دیگر ناهماهنگی میبیند ، با زبان سر میگوید : پایان هستی نیستی است و همه راهها به فنا منتهی میشود پس حیات و زندگی لغو و بیهوده است ولی با زبان استعدادها که رساتر و جامع تر است میگوید : نیستی در کار نیست ، راهی بی پایان در پیش است ، اگر زندگی من محدود بود با استعداد جاودان ماندن و آرزوی جاودان ماندن آفریده نمیشدم .
پس خیام در این شعر میخواهد به ماتریالیستها، تلنگری بزند و به فکر فرو رند و بیشتر بیاندیشند
علی می گوید:
با سلام به همه دوستان ، این رباعی در دیوان اشعار سنایی غزنوی موجود هست ، رباعی 405 هست ، درباره ی مصراع دوم هم میخواستم بپرسم به نظر دوستان ، کی شدمی منظور چی هست؟ کی به معنی پادشاه هست !؟ و شاعر می خواهد بگوید که اگر قرار بود خودم انتخاب کنم پادشاه میشدم ، یا اشتفهام انکاری هست که شاعر می خواهد بگوید هیچ وقت به این دنیا نمی امدم؟ به نظر من درست تر هست که کی رو به معنی پادشاه بگیریم ( مانند کی خسرو و کی قباد ، کیان هم کی به معنی پادشاه هست) تا مصراع اول و دوم معنی متفاوتی داشته باشند
شعر گر آمدنم بخود بُدی، نامدمی اثر کیست؟
این شعر اثر خیام است.
- دلبر ماه پیکر خود را - سپتامبر 25, 2023
- با تو ای چرخ زنم به نیرو گرچه - سپتامبر 25, 2023
- فروشد به فرمان یزدان پاک - سپتامبر 25, 2023
