تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)

(وزن رباعی)

 

همانطور که در جلسه‌ی اولِ کارگاه آموزش عروض و قافیه گفتیم، بهترین و شیرین‌ترین راه برای یادگیری وزنِ شعر، خواندنِ شعر است. پس تا می‌توانید شعر بخوانید و تلاش کنید همراه با شعر خواندن به وزن شعر نیز فکر کنید. در اینجا درست خواندنِ شعر مهم‌ترین اصل است.

بسیار مفیدتر خواهد بود اگر شعرها را بلند بلند با خودتان بخوانید تا علاوه بر چشم و ذهنتان، گوشتان نیز با عروض و قافیه و وزن شعر خو بگیرد.

تلاش کنید هر شعر را براساس همان ریتم و وزنی که در کارگاه آموزش عروض و قافیه یادگرفته‌اید برای خودتان بخوانید.

می‌گویند مولانا گاهی در حین ساختنِ شعر می‌رقصید، می‌خواهم بگویم که وزن شعر باید با تمام وجودتان یکی شود. به گونه‌ای شعر بخوانید و به گونه‌ای با هر شعر یکی شوید که گویی تک‌تکِ سلول‌های داخلی و خارجیِ تنِ شما بر پایه‌ی عروض و قافیه به حرکت درآمده‌اند.

 

آموزش قافیه

پیشنهاد می‌کنم در حین خواندنِ هر شعر ، به کلمات قافیه ، حروف قافیه ، ردیف و حروف الحاقیِ آن توجه کنید که مطلب قواعدِ قافیه برای شما مرور شود.

در پایان هر شعر، قافیه و ردیف آن برایتان نوشته شده است. در پایان شعر آخر، چیزی ننوشته‌ایم. قافیه‌ی شعر آخر را شما برای ما در بخش دیدگاه‌ها بنویسید.

برای تمرینِ بهتر بر وزن شعر می‌توانید یکی از شعرهای زیر را به انتخاب خودتان حفظ کنید تا در جلسه‌ی آینده با صدای شما بشنویم و لذت ببریم.

 

بارها گوش دادن به وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل

پلی‌لیست زیر برای راحتی شما قرار داده شده است. پیشنهاد ما این است که در طول روز بارها و بارها این شعرها را گوش دهید. فرقی نمی‌کند که در حال آشپزی هستید یا در حال رانندگی، اجازه دهید این موسیقی و این کلمات در گوش شما بارها و بارها تکرار شوند. و در هر زمان که تمرکزِ کافی داشتید، می‌توانید نگاهی به این صفحه بیندازید، و همین طور که در حال گوش دادن هستید، شعرها را از روی متن برای خودتان بخوانید. بگذارید وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل و موسیقی این شعرها در تمام سلول‌هایتان نفوذ کند و جاری شود.

 

 

تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) به کمک شعری از رودکی:

 

در رهگذر باد چراغی که توراست
ترسم که: بمیرد از فراقی که توراست

بوی جگر سوخته عالم بگرفت
گر نشنیدی، زهی دماغی که توراست!

 

در جلسه‌ی اول کارگاه عروض و قافیه ، قواعد قافیه را به شکل کاملی توضیح دادیم. موفق شدید قافیه و ردیف شعر بالا را تشخیص دهید؟

 

ردیف: که تو راست

کلمات قافیه : چراغی، فراقی، دماغی و…

حروف قافیه : آ ق/غ

حروف الحاقی: ی   مصوتِ ای

 

تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) به کمک شعر دیگری از رودکی:

 

بر عشق توام، نه صبر پیداست، نه دل
بی روی توام، نه عقل بر جاست، نه دل

این غم که مراست، کوه قاف است، نه غم
آن دل که تو راست، سنگ خاراست، نه دل

 

 

 

ردیف در شعر بالا: نه دل

کلمات قافیه : پیداست، جاست، خاراست و …

حروف قافیه : است

 

تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) به کمک شعری از دقیقی:

 

چشم تو که فتنه ی جهان خیزد ازو
لعل تو که آب خضر می ریزد ازو

کردند تن مرا چنان خوار که باد
می آید و گرد و خاک می بیزد ازو

 

ردیف در شعر بالا: ازو

کلمات قافیه : خیزد، می ریزد، می بیزد و…

حروف قافیه : یزَد

 

تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) به کمک شعری از خیام:

 

پیش از من و تو لیل و نهاری بوده‌ست
گردنده فلک نیز بکاری بوده است

هرجا که قدم نهی تو بر روی زمین
آن مردمک چشم نگاری بوده‌ست

 

 

ردیف در شعر بالا: بوده ست

کلمات قافیه : نهاری، بکاری، نگاری و…

حروف قافیه : آر

حروف الحاقی: ی

 

تمرین شنیداری با وزن مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) به کمک شعر دیگری از خیام:

 

چون ابر به نوروز رخ لاله بشست
برخیز و به جام باده کن عزم درست

کاین سبزه که امروز تماشاگه توست
فردا همه از خاک تو برخواهد رست

 

 

آیا موفق شدید قافیه و ردیف را پیدا کنید؟

 

 

 

 

 

 

 

ذخیره در لیست علاقه‌مندی